KÖLE VE HİZMETÇİLERİN HAKLARI Köle ve hizmetçilerle iyi geçinme hakkında, hadîs-i şerîfde: «Kölelere karşı iyi davranmak, bereket; kötülük yapmak ise, şeâmettir» buyuruldu. Bir hadîs-i şerîfde de: «Emri altında bulunanlara kötü davranan Cennete girmez» buyuruldu. Peygamber efendimiz (sallâllahü aleyhi ve sellem) Veda hutbesinde 5 vakit namazı vasiyyet ve emrederken, ardından, kölelere ve emri altında olanlara, yiyecek,…
8– KİTÂB-UL-ITK “Itk”, lügatda kölelikden çıkmak manâsınadır. Şerî’atde, “efendinin köle hür olacak şekilde ondan hakkını düşürmesidir”, diye ta’rîf edilmiştir. Âlimler ıtk ile alâkalı meseleleri ve hükümleri aşağıdaki bâblara göre yazmışlardır. Bu bâblar: “Bâb-u ıtk-ıl-ba’d, bâb-ül-hılf bi’l-ıtk, bâb-ül-ıtk alâ ca’l, bâb-üt-tedbîr, bâb-ül-istîlâd”. Itk-ul ba’d bâbı: “Itk-ul-ba’d”, köleden köleliğin değil, efendinin onun üzerindeki mülkiyyetinin bir kısmının gitmesi…
Sual: Kur’an-ı kerimde, “Kâfirlerle savaştığınızda boyunlarını vurun. Onları tesirsiz hale getirince sıkı güvenlik çemberine alın. Sonra onları (esirleri), fidye alarak veya karşılıksız serbest bırakın ki savaşın doğurduğu sıkıntılar kalmasın” buyuruluyor (Muhammed 47/4). Bu âyete göre Osmanlıdaki cariyelik meşru mudur? Zira Allah iki şık sunmuş. İkisinde de netice olarak karşılıklı ya da karşılıksız bırakmak var. Bu…
Sual: İslâmiyet köleliği niçin kaldırmamıştır? Cevap: İslâmiyette kölelik mevzubahis edildiğinde, müslümanlar bir nevi suçlu imiş gibi müdafaa psikolojisine geçmekte; asıl gayenin köleliği kaldırmak olduğunu söylemektedir. Buna delil olarak da neredeyse her işlenen suçtan sonra köle azadının arandığını vermektedir. İslâmiyet köleliği kaldırmak istememiştir. İsteseydi hemen veya içki gibi tedricen kaldırırdı. Kölelik harb hukukunun neticesidir Harb bâki…
Sual: Köle kime denir? Köleliğin dünya tarihinde ve İslam tarihinde serüveni nasıl olmuştur? Cevap: Harplerde esir alınan ve bütün varlığıyla, bir başkasının mülkü olan kimseye köle denir. Esire erkek ise “köle”, kadın ise “câriye” ismi verilirdi. Köle ve cariye aynı hükümlere tâbidir. Kölelik, insanlık târihi kadar eskidir. Târihte, her devirde ve her millette köleliğin eserleri…