Sual: Orucu bozan şeyler nelerdir?
Cevap: Ramazan ayında, oruçlu olduğunu bildiği halde ve fecir ağarmadan evvel niyet etmiş iken, faydalı bir şey yemekle, içmekle, yani gıda veya deva olarak yenilmesi adet olan veya zevk ve keyif veren bir şeyi ağızdan mideye sokmakla veya cima yapmak ve yapılmakla oruç bozulur ve kaza ve kefaret lazım olur. Bu târife göre, sigara içmek orucu bozar. Hem kaza hem de kefaret lazım olur. Çünkü, dumandaki katı ve sıvı zerreler tükürük ile mideye giderler. Hacamat, gıybet gibi, orucu bozmadığı iyi bilinen şeyden sonra, oruç bozuldu sanarak bile bile yese, orucu bozularak kaza ve kefaret lazım olur.
Ramazanda fecirden evvel niyet etmeyen kimse, dahveden önce oruç bozacak bir şey yaparsa, iki imama göre, hem kaza, hem de kefaret lazım olur. Çünkü, niyet ederek oruç tutmak imkanı mevcut iken, bu imkanı kaçırmıştır. İmâm-ı Âzama göre ise, yalnız kaza lazım olur. Dahve vaktinden sonra yer, içerse, üç imama göre de, kefaret lazım olmaz. Kefaret cezası, mübarek Ramazan ayının hürmet, namus perdesini yırtmanın karşılığıdır. İmam-ı Âzam’a göre, dört mezhepte de sahih olan Ramazan orucunu bile bile bozmanın cezasıdır. Şâfiî mezhebinde, fecirden önce niyet şart olduğundan, fecirden önce niyet etmeyen veya zorla, özürle bozan hanefîler de, İmâm-ı Âzam’a göre kefaret yapmaz. Kaza, adak ve nafile oruçları bozunca, kefaret yapılmaz. Ramazanın bir gününde, kaza lazım olan bir şey yaparak orucunu bozan kimse, başka gününde de bu şeyi kasten tekrar yaparsa, kefaret de lazım olur.
Hata ederek bozulsa, mesela, abdest alırken, boğazına su kaçsa veya zor ile orucu bozdurulursa, ihtikan ederse, burnuna sıvı ilaç, kolonya veya duman [başkasının içtiği sigara dumanı] yahut, ud ağacı, anber ile tütsülenip dumanını çekerse, kulağına ilaç damlatırsa, derideki yaraya koyduğu ilaç içeri girerse [ve iğne ile ilaç şırınga ederse], kağıt, taş, maden parçası, pamuk, ot, pişmemiş pirinç, darı, mercimek tanesi gibi, ilaç ve gıda olmayan şey yutarsa, zorlayarak ağız dolusu kusarsa, dişi kanayan, yalnız kanı veya tükürükle müsâvî miktarda karışık kanı yutarsa, fecir doğduğunu bilmeyerek yerse, güneş battı zannederek orucu bozarsa, oruçlu olduğunu unutup yedikte, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam ederse, uyurken ağzına su akıtılır veya cima olunursa, niyet etmeden oruç tutarsa veya Ramazanda sabaha kadar niyet etmeyip sonra niyet etse bile, yani kuşluk namazı zamanından dahveden sonra oruç tutmazsa, bunların hepsinde oruç bozulur ve bayramdan sonra, bir günü için yalnız bir gün kaza etmek lazım olur. Kefaret lazım olmaz. Boğaza yağmur, kar kaçsa, oruç da, namaz da bozulur. Kaza lazım olur. Kucaklayıp, sarılıp, öpüp cünüp olursa bozulur ve kaza lazım olur. Cünüp olmadı ise bozulmaz. Masturbasyon ile, yani el ile istimna edip cünüp olunca, yalnız kaza lazım olduğunu, Hindiye ve Bahr ve Dürrü’l-Muhtar kitaplarının sahipleri bildirdiler. Geceden dişleri arasında kalan şeyi, bilerek yutsa, nohud kadar ise, bozulup kaza lazım olur. Nohuttan küçükse bozulmaz. Unutarak yiyen kimse, orucu bozulmadığını bildiği halde, yine yer, içerse, kaza ve kefaret lazım olur.
Mülteka’da ve bütün kitaplarda diyor ki: (Baştaki ve gövdedeki yaraya konulan ilaç, beyne veya sindirim yollarına sızarsa, oruç bozulur. Yalnız kaza lazım olur). Mülteka şerhinde (Gıdanın, yaradan içeri sızınca, orucu bozduğunu İmam-ı Âzam söylüyor. İki imam ise, bozmaz dedi. Çünkü, yaratılışta bulunan deliklerden girerse, bozar dedi) yazılıdır. Merakı’l-Felah şerhinde, Tahtavî, bunu güzel açıklıyor. Diyor ki: (Başta ve gövdedeki yaraya konulan ilacın, sıvı olsun, katı olsun, beyne ve hazm yoluna gittiği bilinirse, oruç bozulur. İçeri gittiği iyi bilinmezse, ilaç sıvı ise, İmam-ı Âzam bozulur dedi. İki imam ise, içeri gittiği iyi bilinmeyince bozulmaz dedi. İçeri sızdığı iyi bilinmeyen ilaç katı ise, üç imam da, bozulmaz dedi). Bundan anlaşılıyor ki, sızdığı iyi bilinen ilaç, katı da olsa, sıvı da olsa, üç imam da orucu bozar, buyurmuştur. Koldan, bacaktan, her yerden deri altına, adaleye iğne ile yapılan aşı, ilaç enjeksiyonlarının orucu bozacağı, buradan anlaşılmaktadır.
Benzer Suallerin Cevaplarını Okumak İçin Tıklayınız