Sual: Bayram namazı ne zaman kılınır? Namazdan önce nelere dikkat etmek gerekir?
Cevap: Şevval ayının 1. günü fıtır bayrâmının, Zilhiccenin 10. günü de, kurban bayrâmının 1. günleridir. Bu 2 günde, güneş doğduktan ve kerahet vakti çıktıktan sonra, yani İşrak vaktinde, 2 rekat bayram namazı kılmak, erkeklere vâcibdir. Bayram namazlarının şartları, Cuma namazının şartları gibidir. Fakat, burada hutbe sünnettir ve namazdan sonra okunur. Fıtır bayrâmında namazdan önce tatlı [hurma veya şeker] yemek, gusletmek, misvak kullanmak, en yeni elbise giymek, fıtrayı namazdan önce vermek, yolda yavaşca tekbîr okumak müstehaptır.
Kurban bayramı namazından önce bir şey yememek, namazdan sonra, önce kurban eti yemek, namaza giderken, yüksek sesle, özrü olan yavaşça (Tekbîr-i teşrik) getirmek müstehaptır.
Sual: Bayram namazı kaç rekattir? Nasıl Kılınır?
Cevap: Halebi-i kebir kitabında diyor ki: “Bayram namazları 2 rekattir. Cemaat ile kılınır. Yalnız kılınmaz. 1. rekatte, sübhânekeden sonra, 3 kere (Tekbîr-i zevaid) söylenir. Yani, eller 3 defa kulaklara kaldırılıp, 1. ve 2.sinde, iki yana uzatılır. Üçüncüsünde, göbek altına bağlanır. İmam efendi yüksek sesle, Fâtiha ve zamm-ı sûre okuduktan sonra, doğru rükûa eğilinir. 2. rekatte, önce Fâtiha ve zamm-ı sûre okunup, sonra, iki el, yine 3 kere kulaklara kaldırılır. Üçünde de yanlara sallandırılır. 4. tekbîrde, kulaklara kaldırılmayıp, rükûa eğilinir. 1. rekatte 5, 2. rekatte 4 tekbîr getirilmektedir”.
Bu 9 tekbîrde ellerin nereye götürüleceğini unutmamak için, kısaca “2 salla, 1 bağla. 3 salla, 1 eğil” diye ezberlenir. Mâ-lâ-bütte kitabında diyor ki “Cemaate yetişemeyen, bayram namazını kaza etmez. Özür ile kılamazlarsa, iyd-i fıtrda bayrâmın 2. günü, iyd-i ethada 3. günü de kılarlar”.
Bayrâmın 1. günü, Cuma gününe rastlarsa, Hanefi mezhebinde, hem bayram, hem de, Cuma namazını kılmak lâzımdır. Kendi vakitlerinde kılınırlar. Bayram sabahı, cenaze olursa, önce bayram namazı kılınır. Sonra cenaze namazı kılınır. Çünkü, bayram namazı, herkese vâcibdir. Cenaze namazı, bayram hutbesinden önce kılınır.
Arafatta bulunmayan insanların, Arefe günü bir yerde toplanarak, hacılar gibi yapmaları mekruhtur. Fakat, vaaz dinlemek için veya başka ibâdet için toplanmak câizdir.
Sual: Bayram günleri “İydiniz said olsun” şeklinde mesajlar geliyor. İyd ne demektir?
Cevap: İyd, bayram demektir. Her yıl, Ramazan ayında ve Arefe gününde günahları affedildiği için müslümanların sevindikleri, sürurlarının avdet ettiği, tekrar geldiği için (İyd) denildi.
Sual: Bayram günleri söylemenin vacip olduğu teşrik tekbirlerini nerelerde söylemek lazım? Söylemeyi unutursak ne lazım gelir?
Cevap: İmameyne göre, Arefe günü, yani Kurban bayrâmından önceki gün sabah namazından, 4. günü ikindi namazına kadar, 23 vakitte hacıların ve hacca gitmeyenlerin, erkek kadın herkesin, cemaat ile kılsın, yalnız kılsın, farz namazda veya bu bayramdaki farzlardan birini, yine bu bayram günlerinden birinde kaza edince, selam verir vermez, “Allahümme entesselam ……” demeden evvel, bir kere Tekbîr-i teşrik okuması vâcibdir. “Allahü ekber, Allahü ekber. Lâ ilâhe illallah. Vallahü ekber, Allahü ekber ve lillahil-hamd” denir. Cuma namazlarından sonra da okunur. Bayram namazından sonra okumak müstehaptır. Cenaze namazından sonra okunmaz. Camiden çıktıktan veya konuştuktan sonra okumak lazım değildir. İmam, tekbîri unutursa, cemaat terketmez. Erkekler yüksek sesle okuyabilir. Kurban bayrâmının 2, 3 ve 4. günlerine (Eyyam-ı teşrik) denir.
Tavsiye Yazı –> Dinin Emir ve Yasakları Nelerdir?