Emevî devleti zamânında, önceki ilimler nazara alınmamış ve onlara i’tibâr edilmemiştir. Abbâsî devletinin kurulmasından sonra, Abbâsî halîfelerinden ikinci halîfe Ebû Ca’fer Mansûr zamânında, önceki ilimlere rağbet gösterildi. Çünki, ikinci Abbâsî halîfesi fıkh ilminde mâhir ve kâmil olduğu gibi, felsefe ilmine ve bilhâssa ilm-i nücûma rağbeti vardı. Bu ilimlerin erbâbını seviyordu.
Abbâsî halîfelerinden yedinci halîfe Abdüllah Me’mûn bin Reşîd dedelerinin yolunu tutup, önceki ilimlere pek ziyâde rağbet gösterdi. Büyük dedesinin açtığı yolu tahsîl ve tevsi’ ve itmâm ile, tamâmladı. Îcâb eden mahallerden Eflâtun, Aristo, Calinus, Oklides, Batlamyus ve diğer meşhûr hükemânın [filozofların] felsefe kitâblarını getirtip, mahâretli mütercimlere arabcaya terceme ettirdi. Sonra bunların ders olarak okutulmasını ve öğretilmesini sağlamıştır. Müslimânlar da bunları öğrenmeye rağbet etmiştir. Çünki, ilk zamânlarda müslimânların islâmiyyetden önceki bilgileri öğrenmekten men olunmalarının sebebi, islâmiyyet akâidinin ve diğer kâidelerinin yerleşmesi için idi. [İslâmî akâid ve kâideleri yerleşmeden, felsefî mes’eleler ile meşgûl olmak, insanların bozuk i’tikâdlı olmasına sebep olur. Nitekim, sonraları bilhâssa Endülüsde, İbni Rüşd, İbni Hazm müslümânların birçoğunun doğru i’tikâdının bozulmasına sebep olmuşlardır.] Bu maksad o zamânlarda hâsıl olmuştu. Bununla berâber felsefe ilimlerinin mes’elelerinin çoğu da, diyânâta müteallık olmadığından, ikinci Abbâsî halîfesi zamânında rağbet görmeye başladı. Yedinci Abbâsî halîfesi zamânında ise felsefe ilimlerinin tahsîl edilmesini gerekdiren sebepler tamâmlanıp, müslümânlardan pek çok hakîm yetişmiş ve böylece islâmî ilimlerin yanında diğer ilimler de şöhret kazanmıştır.
(Mahzenu’l-ulûm)