Sual: Nikahı caiz olmayanlar kimlerdir?
Cevap: 25 kadını nikah etmek haramdır. Bunlara (Mahrem) kimseler denir. Bunlardan 18’i ebedî mahremdir. Bunların 7’si Zi-rahm-i mahremdir. Yani kan ile olan, nesebden, soydan akrabadır: Anası ile ananın, babanın anaları ile kızı ve oğlunun ve kızının kızları ile kız kardeşi ile kız kardeşinin kızları ile erkek kardeşinin kızları ile hala ve teyze ile evlenmek, ebediyyen, ölünceye kadar haramdır. Demek ki bir kadın, babası ile oğlu ile kardeşi ile amcası ile dayısı ile ve kardeşlerinin oğulları ile hiçbir zaman evlenemez. Bu 7 kişi, soydan olmayıp, süt ile veya zina ile olursa, evlenmeleri yine ebedî haram olur. Yalnız oğlunun süt kardeşi olan kız ile ve erkek kardeşin süt annesi ile evlenebilir. Hanbelide, her yaşta içen, süt kardeş olur. Diğer 3 mezhep imamı “rahmetullahi teâlâ aleyhim ecma’în”, 2,5 yaşından yukarı iken içince, süt kardeş olmazlar dedi.
Nikah sebebi ile sonradan akraba olan 4 kadınla da evlenmek ebedî, sonsuz haramdır. Bir adam, nikahlandığı veya zina ettiği kızın anası ile ve anasının, babasının anaları ile hiç evlenemez. Nikahladığı kadın ile vaty olunca, bunun başka erkekten olan kızı ile hiç evlenemez. Babasının ve öz oğlunun nikahladığı kadın ile yani üvey anası ve gelini ile hiç evlenemez. Çocuklarının gelinleri ile de evlenemez. Bir kadın, üvey babası ile üvey oğlu ile kayınpederi ve damadı ile hiç evlenemez. (Ahiret kardeşi) ve (Ahiret anası) ile ve (Tarîkat kardeşi) ile evlenmek câizdir. Bunlar, kendi kardeşi, kendi anası gibi değildir. Bunların başlarını, saçlarını, görmesi, sohbet etmeleri, bir odada yalnız kalmaları, uzak yola gitmeleri, haramdır. Hiçbir tarîkatte helal değildir. Helal diyen kâfir olur, zındık olur.
7 kadın daha vardır ki bunlarla muvakkat olarak evlenemez. Aradaki sebep kalkınca, evlenmesi helal olur. Bunlardan 5’i, nikah sebebi ile haramdır. Bir adam, nikahladığı kadının kız kardeşleri ile görüşemez ve evlenemez. Nikahladığı kadın ölürse veya boşarsa, bunun kız kardeşi ile sonra evlenebilir. Bu kızlara adâmın baldızları denir. Bu adama kızların eniştesi denir. Bu adâmın erkek kardeşleri, bu nikahlı kızın kayın birâderleri olurlar. Bu kız da, bunların yengesi olur. Bir kadın, eniştelerinden ve kayın birâderlerinden herhangi birisi ile bir odada yalnız kalamaz, bunlarla sefere, mesela hacca gidemez. Yani eniştesi ve kayın birâderleri bu kadının mahrem akrabaları değildir.
Bir kadın nikahında iken, bu kadının halası veya teyzesini veya kardeşlerinin kızını da nikahlamak haramdır. Bunlar, süt ile olunca da haramdır. Hanefi, Maliki ve Hanbeli mezheplerinde, vaty sebebi ile nikah etmesi haram olanlar, zina sebebi ile de haram olurlar. Şâfiî mezhebinde ise, zina sebebi ile haram olmazlar. Zina ettiği kadını, kendisi veya başkaları nikah ile alabilirler. Amca kızı, dayı kızı, hala kızı ve teyze kızı ve yenge, yani kardeş zevcesi (Zi-rahm-i mahrem) değildir. Yani bu 5 kadın, yabancı demektir. Bunların açık yerlerine bakmak, başı kolu açık iken konuşmak, halvet etmek haramdır. (Halvet), bir evde ikisi yalnız kalmak demektir. Kâfir kadınları ile ve başkasının cariyesi ile de halvet yapmak haramdır. Bu 5 kadın yabancı olduğundan, bunlarla evlenmek câizdir. Haram değildir. Fakat, bunlardan ilk 4’ü ile evlenmek tenzîhen mekruhtur.
Kimyâ-i Saadet’de diyor ki “Nikah olunacak kadında bulunması sünnet olan 8 sıfattan 8.si, kadının yakın akrabadan olmamasıdır. Hadis-i şerifte, ‘Bunların çocukları zayıf, hastalıklı olur’ buyuruldu.” Türkçe Mürşidü’l-müteehhilin kitabında da bunun gibi yazılıdır. Bu 4 kadının kızları ile evlenmek, mekruh değildir. Hazret-i Ali “radıyallâhu anh”, amcasının kızını almadı. Amcasının oğlunun kızını aldı. Mekruh olmadı.
Evlenmesi muvakkat haram olan 7 kadından 6.sı, müşrik kadındır. Müşrik, kitapsız kâfir demektir. Hıristiyanlar, resimlere, heykellere tazim ediyorlar, secde ediyorlar, yalvarıyorlar. Bunların bir kısmı, ellerindeki bozuk İncillere, Tanrının İsa’ya gönderdiği kitaptır diyorlar. Îsâ, Tanrının resûlüdür. Onu çok seviyor. Her istediğini yaratıyor. Babanın oğlunu çok sevdiği için, Tanrıya baba, İsa’ya oğul diyorlar. Kendilerine şefaat etmesi için, İsa’ya yalvarıyorlar. Bunlara Ehl-i kitap denir. Bunlar müşrik değildir. Hıristiyanların 2. kısmı, İsa’da ülûhiyet sıfatları vardır. Babası gibi, her dilediğini yaratır. Ebedî, ezeli olarak diridir diyorlar. Böyle inanarak yalvarmaya, ibâdet etmek, tapınmak denir. Böyle inanmaya şirk denir. Böyle inanana müşrik denir. Böyle ibâdet olunan resimler, heykeller, haçlar puttur. Komünistler ve masonlar, mürted, budist, brehmen ve mülhidler müşriktir. Müşrik, müslüman veya kitaplı kâfir olursa, bununla evlenmek câiz olur. Bir müslüman erkek ve kız, evleneceği kimsenin müslüman olup olmadığını araştırıp anlaması lâzımdır. Müslüman erkeğin kitaplı kâfiri, yani (müşrik) olmayan, hristiyan ve yahudi kadını ve bidat ehli, mezhepsiz kadını, müşrik olmamış ise, nikahlaması câiz ise de, zimmi ile evlenmek tenzîhen, harbi ile tahrimen mekruhtur. Müslüman kadın ile evli olanın da, bunları nikahlaması câizdir. Müslüman kızın ise, müslüman olmayan erkekle evlenmesi câiz değildir. Evlenmeye karar verirken mürted olur.
Nimet-i İslam’da diyor ki “Ehl-i kitabın nikahında şahitlerin müslüman olmaları şart değildir. Bir müslüman, kitabî olan zevcesini kiliseye gitmekten ve evde şarap yapmaktan men’ edebilir. Hayız ve nifas sonunda, gusül abdesti almaya cebr edemez. Tesettür etmesi iyi olur. Müslime üzerine kitabiye tezevvüc câizdir.”
Muvakkat haram olan kadınların yedincisi, hür kadın ile evli iken, cariye ile de nikahlanmaktır. Cariye ile nikahlı iken, hür kadını da nikahlamak câizdir.
Bu 7 kadına selam vermek ve selamlarına cevap vermek câiz değildir.
Başkasının zevcesini nikah etmek câiz değildir. Kadın boşanmış ise ve iddet denilen zaman geçinceye kadar beklemiş ise, bunu nikah etmek câiz olur. İddet babının sonunda diyor ki gaib olan, [yani uzak memlekette habs, esir olan] zevcinin öldüğü veya 3 talak verdiği haberini âdil birinden öğrenen kadın, başkası ile evlenebilir. Hakimin, 90 yaşını dolduran gaibin öldüğüne hüküm edeceği Mecelle’nin 10. maddesi şerhinde yazılıdır. “Öldüğünü işitip veya boşadığını bildiren mektubunu alıp, başkası ile evlendikten sonra, birinci zevci gelirse, 2. nikahı batıl olur [Nimet-i İslam]”. Hür erkeğin 4’ten, kölenin ise 2’den çok kadın nikahı altında bulundurması haramdır. 2. kadınla evlenmek için, birinci kadından izin almak lazım değildir. 1. kadın râzı olmazsa, hatta kendimi öldürürüm derse de, erkek 2. kadını nikahlıyabilir. Fakat, birincinin gönlünü hoş etmesi, hatta hoş etmek için 2. nikahtan vazgeçmesi iyi olur ve sevap kazanır. Aralarında adalet yapamazsa, zulüm yaparsa, nafaka bulamazsa, bir evlenmek bile haram olur. Şiîler, 9 kadınla, vehhâbîler 10 kadın ile evlenmek câiz diyorlar. Hamidullah, (İslama giriş) kitabında, burasını da, yanlış yazmaktadır.
Bir adam, bir kızı (Evlat edinmek) ile kendi kızı gibi olamaz. Her zaman kendisine yabancıdır. Büyüdüğü zaman, onun, elinden, yüzünden başka yerlerine bakamaz ve dokunamaz. Kızın, bu adamdan da örtünmesi lazım olur. Bu adam bununla evlenebilir ve oğlu ile evlendirebilir. Bununla sefere gidemez ve halvet yapamaz. Birbirlerinden miras alamazlar. Bir adâmın evlat edindiği oğlan da böyledir. Baliğ olduktan sonra, bu adâmın zevcesine ve kızına yabancı olur. Bu kızla evlenebilir. Bu oğlan evlenirse, zevcesi bu adâmın gelini olmaz. Yabancı bir kadın olur. (El-helal vel-haram)da diyor ki “Yabancı çocuğu kendi öz evladı olarak ilan etmek haramdır. Ahzab sûresinin 4. ayeti ile yasak edilmiştir”.
Zinadan hamile kadını vad’-ı haml etmeden [doğurmadan] evvel nikah etmek sahihtir. Fakat, vad’-ı haml edinciye kadar vatyetmek câiz olmaz ve nafakası vâcib olmaz. Nikahtan hamile olan kadını, vad’-ı haml edinciye kadar, nikah etmek sahih değildir. Zina ettiği kadını, zaninin nikah ve vaty etmesi helaldir ve nikahtan 6 ay sonra olan çocuk onun çocuğu olur. 6 aydan önce olursa, bu çocuk bendendir derse, yine onun olur. Zina olunmuş kadını başkasının, istibra etmeden nikah ve vaty etmesi câiz olur. “Zina eden kadını, başka erkekler nikah edemezler” mealindeki âyet-i kerime, Nisa sûresinin 3. ayeti ile nesh edilmiş ve hadis-i şerif ile bildirilmiştir. Zevcesi zina eden kimse, iddet beklemeden bunu vaty edebilir.
Tavsiye Yazı –> Evlenme bahsi (Mızraklı İlmihal)