Sual: Zevcesi ile münakaşa ederken “Seni bıraktım” sözü söylense boşanma olur mu?
Cevap: Talâkta kinâye lafızları, 3 çeşittir:
1-Kalk, çık, git gibi, talâka ihtimali olan lafızlardır. Bunlardan “kalk, git, aramızdaki niza bertaraf olsun” mânâsı da kast edilmiş olabilir.
2-Hem talâka, hem de kötülemeye ihtimali olan lafızlardır. “Sen bâinsin (ayrısın)” tabiri, hem evlilikten ayrısın, hem de hayırdan ayrısın mânâsına gelebilir.
3-İddet bekle gibi yalnız talâka ihtimali olan lafızlardır. Bunların kullanılması da üç halde olur:
a-Rıza halinde, kocanın niyeti muteberdir.
b-Gazap halinde, ilki 2 çeşit kinaye lafzı niyete muhtaçtır; üçüncüsü değildir.
c-Talâk müzâkeresi hâlinde, yani 2 taraf boşanmak hususunda konuşuyorsa, ilk çeşit kinâye lafızlarda niyet aranır. Sonraki ikisinde aranmaz. Bunların hepsi kazâendir. Yani mahkemeye (kadıya) müracaat hâlinde mevzubahis olur. Aksi takdirde sarih lafızda niyet aranmaz; kinâye lafızda aranır. Kinâye lafızla talâk, her zaman niyete muhtaçtır. Mahkeme, talâk müzâkeresi sırasında söylenen kinâî lafızları talâk sayar. Ama diyâneten, yani kul ile Allah arasında, bu niyetle söylenmemişse talâk olmaz. Mâlikî mezhebinde, “Sen bâinesin” gibi açık kinâyelerde niyet aranmaz; “Çık, git!” gibi gizli kinâyelerde, niyet aranır. Kinâyelerde, tek söylese bile, üç talâk kabul edilir.
Sual: İlmihallerde talâk bahsi anlatılırken “Kinâye söyleyince, boşamaya niyet ettiyse veya öfkeliyse bir bâin talâkla boşamış olur” diye yazıyor. Bir kimse öfkeli iken kinâye söz söylese, meselâ “Babanın evine git!” dese; fakat boşamaya niyet etmese boşanma gerçekleşir mi?
Cevap: Kinâye söz, “Babanın evine git”, “Bana örtün”, “Bana yabancısın” gibi hem boşanmada, hem de başka mânâda kullanılan kelime demektir. Bir kimse böyle bir kelimeyi hanımına talâk niyeti ile söylerse, bir bâin talâk olur. Talâk niyetiyle söylemezse talâk olmaz. Kadın bu vesileyle mahkemeye mürâcaat etse, erkek “Ben talâk niyetiyle söylemedim” derse kabul edilir. Ancak bu sözü öfkeli iken veya zevcesi ile boşanma üzerine konuşurken sarf etmişse, mahkemede “Ben bunu talâk niyetiyle söylemedim” demesi kabul edilmez ve mahkeme talâka hükmeder. Mahkeme erkeğin niyetini bilemez. İlmihallerde de bu husus ifade ediliyor. İbni Âbidîn hazretleri bu halde kazâen talâk vâki olduğunu, ancak diyâneten talâk vâki olmayacağını bildirmektedir. Kazâen lafzı mahkemeye mürâcaatı; diyâneten lafzı ise Allah ile kul arasındaki durumu ifade eder. Şer’î mahkemenin bulunmadığı yerlerde erkek öfke veya talâk müzâkeresi esnâsında söylediği kinâye sözü talâk niyetiyle söylemediğine yemin ederse boşanmış olmaz.
Benzer Suallerin Cevaplarını Okumak İçin Tıklayınız.
En Çok Okunan Yazılar
Tavsiye Ettiğimiz Temel KitaplarMeâl Okumak Câiz Midir? Ehl-i Sünnet İtikadı Nedir? Ehl-i Sünnet Olmanın Şartları Nelerdir?Her Gün Okunması Gereken Çok Mühim Bir DuâSeyyid Abdülhakîm Arvâsî Hazretleri ve Tasavvuf Terbiyesi Sultan Vahideddîn Hân'a Dâir Sualler