Bu mektup, Seyyid Ahmed-i Necvare’ye yazılmıştır. İnsan her şeyi kendinde toplamıştır. İnsanın kalbi de böyle yaratılmıştır. Tasavvuf büyüklerinden birkaçının sekr halinde iken, kalbin genişliğini bildiren sözlerine İslamiyete uygun mânâ vermek lazım olduğu bildirilmektedir: Her insan, bir topluluktur. Varlıkta bulunan her şey insanda da vardır. Bu imkan aleminde bulunan her şeyin kendisi, vücûb aleminde bulunanların ise,…
Bu mektup, Muhammed Şerif’e yazılmış olup ibâdetleri ve iyi işleri vaktinde yapmayıp, yarın yaparım, sonra yaparım diyenlerin aldandıklarını ve Muhammed aleyhisselâmın yoluna, İslamiyete yapışmak lazım geldiğini bildirmektedir: Ey kıymetli oğlum! Bugün, her istediğini kolayca yapabilecek bir haldesin. Gençliğin, sıhhatin, gücün, kuvvetin, malın ve rahatlığın bir arada bulunduğu bir zamandasın. Saadet-i ebediyyeye kavuşturacak sebeplere yapışmayı, yarar…
Bu mektup, Şeyh Derviş’e yazılmıştır. İbâdet etmemize emrolunması, yakîn elde etmemiz için olduğu bildirilmektedir: Hak teâlâ, Peygamberlerin en üstünü “salevâtullahi aleyhim” hatırı için, bir işe yaramayan bizlere, imanın hakikatini bildirsin! İnsanların yaratılmasına sebep, emrolunan ibâdetleri yapmaktır. İbadetleri yapmak da imanın hakikati olan, yakini elde etmek içindir. Hicr sûresi, son âyetinin meâl-i şerifi de, belki (Yakîn…
Bu mektup, şeyh Zekeriya’nın oğlu Abdülkadir’e yazılmıştır. İnsanlara karşı sert olmayı değil, yumuşak davranmayı, çeşitli hadis-i şerifler göstererek bildirmektedir: Allahü teâlâ hepimizi tam orta yolda bulundursun! Vaaz etmekte, nasihat etmekte ve Allah’ın kullarına müslümanlığı öğretmekte gözetilmesi lazım gelen şeyleri bildiren birkaç hadis-i şerif yazıyorum. Hak teâlâ, bunlara uygun davranmamızı nasip eylesin! Resûlullah “sallallâhü aleyhi ve…
Bu mektup, Mollâ Hasan-ı Kişmiri’ye, cevap olarak yazılmış olup Allahü teâlâyı hiçbir ân unutmamak nasıl olacağı, insanın kendini bilmediği uyku zamanında da, Onun unutulmıyacağı bildirilmektedir: Kıymetli mektubunuzu okumakla şereflendik. Bu yolun büyüklerinden bazısı “rahmetullâhi aleyhim ecma’în” Allahü teâlâya her ân agah olduklarını ve uyku zamanında da, her ân, Onu hatırladıklarını haber vermiştir. Bunun nasıl olacağını…
Bu mektup, yine Mollâ Hasan-ı Kişmiri’ye yazılmıştır. Şeyh Abdülkebir-i Yemeninin, Allahü teâlâ gaybı bilmez sözüne cevap vermektedir: Okşayıcı, kıymetli mektubunuzu okumakla şereflendik. İhsan ederek yazdıklarınızı anladık. Şeyh Abdülkebir-i Yemeni, Hak teâlâ gaybı bilmez demiş. Bunu soruyorsunuz. [(Reşehat) kitabında Muhammed Ruhi okunurken, Abdülkebirin bu sözü de görülmektedir.] Efendim! Bu fakir, bu gibi sözleri dinlemeye dayanamıyorum. Elimde…
Bu mektup, yine Mollâ Hasan-ı Kişmiri’ye yazılmıştır. Büyükleri küçük sanarak dil uzatanları bildirmektedir: Allahü teâlâ, halinizi güzel ve kalbinizi temiz eylesin! Kıymetli mektubunuzu Mevlânâ Muhammed Sıddîk getirdi. Allahü teâlâya hamd olsun ki uzakta kalanları unutmamışsınız. Görünüşte, nefsinize karşı olan sözleriniz kısaca anlaşıldı. Nefs, emmarelik yaptığı zaman, buna karşı söylenen şeyler doğrudur. Fakat nefs, itminana geldikten…
Bu mektup, Mollâ Muzaffer’e yazılmıştır. Ödünç alıp vermekteki faizi bildirmektedir: Ödünç verenin fazla olarak istediği malın yalnız fâiz olduğunu söylemiştiniz. Mesela 12 dirhem ödemesi şartı ile on dirhem gümüş verenin aldığı gümüşten yalnız fazla olan 2 dirhemi fâiz olur, haram olur demiştiniz. Halbuki daha fazlasını ödemesi şartı ile ödünç vermek faizdir. Yani böyle olan sözleşme…
Bu mektup, nakib şeyh Seyyid Ferid’e “rahmetullâhi aleyh” yazılmıştır. Âfiyet ne demek olduğu bildirilmektedir: Allahü teâlâ âfiyet versin! Öyle bir âfiyet versin ki büyüklerden biri, hep duâ eder, Allahü teâlâdan bir günlük âfiyet isterdi. Adâmin biri, bu zata, (Sen her gün afiyette değil misin?) dedi. (Allahü teâlâdan öyle bir gün istiyorum ki sabahtan akşama kadar…
Bu mektup, Perkene şehri kadılarına yazılmıştır. Baş sağlığı dilemektedir: Merhum hazretin ölümü acısı, her ne kadar pek şiddetli ve çok çetin ise de, fakat kul için, sâhibinin işinden râzı olmaktan başka çare yoktur. İnsan, bu dünyada kalmak için yaratılmadı. Dünyada iş yapmak, çalışmak için yaratıldık. Çalışmalıyız! Çalışıp da, kazanıp da ölen bir kimse için korkacak…