Sual: Emanet nedir? İslam hukukunda kaç çeşit emanet vardır?
Cevap: Mecelle’nin 762. maddesinde diyor ki: Güvenilen kimseye bırakılan mala emânet denir. Emânet 3’e ayrılır:
1) (Vedia), güvenilen kimseye saklamak için verilen maldır. Söz veya hâl ile yapılan icap ve kabul ile hâsıl olur. Veren ve alan, diledikleri zaman fesh edebilir. Baliğ olmaları lazım değildir. Parasız Vedia zayi olursa, ödemez. Ödemesi şart edilirse, sözleşme batıl olur. Ücretli olan Vedia helak olunca, ödenir. Mümkün ve faydalı şartla Vedia sözleşmesi câizdir. Vedia olan malı kendi malı gibi saklar. Vedia olan hayvanın nafakası, sâhibine aittir. Vedia, sâhibinden izinsiz kullanılamaz ve vedia, ariyet, kira ve rehin ve ödünç verilemez ve sâhibinin borcunu, onun izini olmadan ödeyemez. Bunları izin ile yapabilir. Sâhibi isteyince aynen geri vermesi lâzımdır. Ödemezse gâsıb olur. Vedia olan paranın da kendisini verir. Başkasını veremez.
2) Kira veya ariyet olarak verilen emanettir. İcap ve kabul ile hâsıl olurlar. Baliğ olmaları şart değildir. (Ariyet), bedelsiz kullanmak demektir. Ariyet hayvanın nafakası, kullanana aittir. Zaman ve mekan ve istifade şekli sınırlı olarak ariyet vermek câizdir. Şartsız ariyet verilen eve, dükkana, tarlaya dilediğini koyabilir. Ariyet alan, bunu vedia verebilir. Kiraya ve rehne veremez. Sâhibi isteyince veya sözleşmedeki müddeti bitince, geri vermesi lazım olur.
3) Sözleşme olmadan ele geçer. Mesela, rüzgarın getirdiği mal emânet olur.
Tavsiye Yazı –> Sigorta Caiz mi?