Sual: Zorla emri maruf yapılır mı? Emri marufun usulü nedir?
Cevap: Emr-i mâ’rûfu ve Nehy-i münkeri el ile yapmak, devlet adamlarına, dil ile yapmak, din adamlarına, kalp ile yapmak da her müslümana farzdır. El ile yapmaya (İhtisab) ve (Hisbet) denir. Dil ile yapmaya (Vaaz) ve (Nasihat) denir. Hisbet yaparak çalgıları, içki şişelerini kırmak yalnız devlet memurlarının vazifesi olduğu için, başkaları kırarsa tazmin eder, öderler. Hisbet yapmak, din adamlarına farz değil ise de, günah işlenirken mâni olmaları câizdir. Fakat, din adamı hisbet yaparken fitne uyandırmamalıdır. Yani, kendinin ve müslümanların dinine veya dünyasına zarar gelecek olursa, hisbeti terketmesi vâcib olur. Hisbet yaparken kendinde kibir, riya, sui-zan, meşhur olmak düşüncelerinin hâsıl olması ve müslümanı hakaret, techil etmesi, fitne olur. Câiz olan bir şeyi yapmak haram işlemeye sebep olursa, bunu yapmak da haram olur. Zina ederken görünce öldürmek câiz olur denildi. Vâcib olur denilmedi. Bağırarak önlenemezse câiz olur ve öldürülünce, zina etmekte olduğunu iki şahit ile ispat etmesi lazım olur. Zina edenin ikisini de öldürmeyip, suçlarını örtmek daha iyi olur. Câiz olmak başkadır, vâcib olmak başkadır. Hadis-i şeriflere, kendine göre mânâ vererek, vâcib olmayan şeyi yapmaya kalkışmamalıdır. Fitne çıkarmamaya dikkat etmelidir. Öldürüleceğini muhakkak bilenin cihat yapması câiz olmaz. Öldürüleceğini bilenin şartlarına uygun hisbet yapması câiz olur ve ölünce şehit olur. Fakat, fitne çıkacağını bilenin hisbet yapması câiz olmaz. Zalim devlet adamlarına, Allah rızası için, dil ile emr-i mâ’rûf yapmak da böyledir. (Dil Afetleri – Hadikatü’n-Nediyye)
Tavsiye Yazı –> Sefer-i Ahiret Risalesi (Seyyid Abdülhakim Arvasi)