Sual: Haccın vacipleri nelerdir?
Cevap: Haccın vacipleri 21 tanedir. Şunlardır;
1) Tavaf-ı kudumdan sonra ve hac ayları içinde olmak şartı ile Safa ile Merve tepeleri arasında, say etmek, yani, 7 kere usulü ile yürümek. Tavafsız say sahih olmaz.
2) Arafat’tan dönüşte, Müzdelife’de, vakfeye durmaktır. Adem “aleyhisselâm”, hazret-i Havva ile ilk olarak Müzdelife’de buluştu.
3) Şeytan taşlamak, yani Mina’da, 3 gün, 3 ayrı yerde temiz taş veya teyemmüm câiz olan şey atmaktır.
4) İhramdan çıkmadan önce, başın en az 4’te 1’inin ustura ile tıraş ettirmek veya en az 3 santimetre, kendisi veya başkası kırkmaktır. Berber veya ustura bulamamak özür sayılmaz. Başında saç olmayan veya başı yara olan da, usturayı, değmeden baştan geçirmelidir. Kadınlar, saçını tıraş etmez. Makas ile biraz keser.
5) (Afaki) olan, yani Mikat denilen yerlerden daha uzak memleketlerin hacıları, Mekke’den son ayrılacağı gün (Tavaf-ı sadr), yani (Tavaf-ı vedâ) yapmaktır. Hayzlı kadına bu tavaf vâcib değildir. Bu tavafta Remel ve ardında say yoktur.
6) Arafat’ta, güneş battıktan sonra da, biraz kalmaktır. Cevhere ve Mecmua-i Zühdiyye kitaplarında diyor ki “Güneş batmadan önce Arafat meydanından dışarı çıkanın kurban kesmesi lazım olur. Cünüp iken Arafat’ta durulabilir”.
7) Tavaf-i ziyarette, Kâbe-i muazzama etrafında dörtten sonra 3 kere daha dönmektir. Tavaf-ı ziyaretten sonra Mina’da gecelemek hanefide sünnettir.
8) Tavafta abdestsiz ve cünüp olmamaktır.
9) Elbise temiz olmaktır.
10) Tavaf yaparken, Hatim denilen yerin dışından dolaşmaktır.
11) Tavafta, Kâbe-i muazzama, sol tarafta kalmaktır.
12) Tavaf-ı ziyareti, bayrâmın 3. gününün güneşi bâtıncaya kadar yapmaktır.
13) Tavaf ederken, avret yeri kapalı olmaktır. Kadınlar için çok mühimdir.
14) Safa tepesi ile Merve tepesi arasında say ederken, Safa’dan başlamaktır. Safa tepesine çıkınca, Kâbeye döner. Tekbîr, tehlîl ve salavât getirir. Sonra, iki kolunu omuz hizasında ileri uzatıp ve avuçlarını semaya doğru açıp duâ eder. Sonra Merve’ye doğru yürür. Safa’dan Merve’ye 4, Merve’den Safa’ya 3 kere gidilir.
15) Her tavaftan sonra, (Mescid-i haram) içinde iki rekat namaz kılmaktır.
16) Şeytan taşlamasını bayram günlerinde yapmaktır.
17) Tıraşı, bayrâmın 1. günü ve Harem hududu içinde yapmaktır.
18) Sayı yürüyerek yapmaktır. İki yeşil direk arasında erkek hızlı gider.
19) Kıran ve temeddü hac yapan, şükür kurbanı kesmektir.
20) Kurbanı, bayrâmın 1. günü kesmektir.
21) Cima gibi yasak olan şeyler, Arafat’ta durmadan önce yapılırsa, haccı bozar. Bunları Arafat’tan önce yapmamak farzdır.
Cimadan başkalarını, ihramı çıkarıncaya, cimayı, tavaf-ı ziyareti yapıncaya kadar terketmek vâcibdir.
Bilerek veya bilmeyerek, bir vâcibi vaktinde ve yerinde yapmayana ceza lazım olur. Ceza, Kurban kesmek veya 1 fıtra sadaka vermektir. Hastalık, ihtiyarlık veya galabalık gibi bir özür ile terkedince, bir şey lazım gelmez. [Bir vekile yaptırması lazım olmaz.] Hayzlı veya nifaslı kadın Mescid-i harama giremez. Tavaftan başka nüsükleri yapar. Tavaf-ı ziyareti temizlenince yapar. Her günün nüsükü, sonraki gecesinde de yapılabilir.
Kabenin içinde farz veya nâfile kılmak ve cemaat ile kılmak câizdir. Sırtını imâmın sırtına dönerek de kılınır. Sırtını imâmın yüzüne dönmek ve Kabenin üstünde kılmak mekruhtur. Kâbe etrafında halka olup kılarken, imâmın iki yanındakilerden başkaları, Kâbe’ye imamdan daha yakın olabilirler.