Sual: Bazı papazlar “İslam dini bir erkeğin 4 kadınla evlenmesini kabul etmektedir. Bu, zamanımızdaki aile mefhumu, aile bağlılığı ve sosyal nizam ile hiç bir zaman bağdaşamaz” diyorlar. Bu iddialara ne cevap vermek gerekir? Çok kadınla evlilik sadece İslam dininde mi vardır?
Cevap: Buna verilecek cevap şudur: İslam dini bundan 14 asır evvel zuhûr etmiştir. Bu dinin doğduğu yer olan Arabistan’da, o zaman kadınların hiç bir hakkı yoktu. Herkes istediği kadar kadın ile birlikte yaşar ve bunlara karşı hiç bir sorumluluk kabul etmezdi. O zamanlarda kadının hiç bir kıymeti olmadığı şundan anlaşılır ki pek çok aileler, doğan kız çocuklarını diri diri toprağa gömerlerdi. Böyle bir yerde doğan İslam dini, bir adâmın birlikte yaşayacağı kadın miktarını, o zamana göre, son derece sınırlamış, kadınlara hak tanımış, bir erkekten ayrılan kadının sefil olmaması için, daha evlenmeden evvel, ilerde bir ayrılık zuhûr ederse ona ödenecek olan parayı yani (Mehr) miktarını tesbit etmiştir. Tenkidcilerin iddia ettiği gibi, (Kadınları hor görmemiş), bilakis onların haklarını korumuş ve mevkilerini yükseltmiştir. Bu bildirdiklerimiz, Harputlu İshak efendinin, protestan misyonerlerinin İslam dinine karşı yaydıkları yalan ve iftirâlara karşı yazmış olduğu Türkçe (Diya-ül-kulûb) kitabında, 324. sayfadan başlayarak uzun bildirilmektedir.
Bugünkü hâle gelince, şunu iyi bilmelidir ki İslam dini bir erkeğin muhakkak dört kadınla evlenmesini emretmemiş, buna ancak izin vermiştir. Yani, birden fazla kadınla evlenmek, farz değildir, sünnet de değil ancak mubahtır. Mehmed Zihni efendi “rahime-hullahü teâlâ” (Nimet-i İslam) kitabında, Münakehat kısmına başlarken diyor ki (Kadını boşamak ve dörde kadar evlenmek, İslam dininde vâcib değildir. Mendub da değildir. İhtiyaç olduğu zaman izin verilmiştir. Erkekler, birden fazla kadın almaya emrolunmadıkları gibi, kadınlar da bunu kabul etmeye mecbur değildirler). Hükümet mubah olan bir şeyi yasak ederse, bu şeyi yapmak mubah olmaktan çıkar, haram olur. Çünkü müslüman, kanuna karşı gelmez, suç işlemez. Müslüman, kendine ve başkalarına zararı dokunmayan insan demektir. Ayrıca, bir erkeğin ikinci bir kadın alabilmesi için, bu hususta birinci karısının hak ve hürriyetini koruyan ekonomik ve sosyal şartlar vardır. Sonradan alacağı kadınların da, ayrıca hakları vardır. Bu şartları haiz olmayan ve kadınların haklarını yapamayacak olanın birden fazla evlenmesini İslamiyet yasak etmektedir. Ayrıca, birinci kadının gönlünü hoş etmesi için ikinci kadınla evlenmekten vazgeçmesi de sevaptır. Bundan başka, bir müslümanı, yani birinci kadını incitmek haramdır. 20. asırda milletleri saran geçim sıkıntısı içinde, çok erkek bu şartları haiz değildir. Bunun için, şimdi böyle erkeklerin ikinci bir kadınla evlenmesinin câiz olmayacağı aşikardır. Örf ve adete tâbi olan ahkâmın, zamana göre değişebileceğini İslam dini kabul eder ve bugün müslümanların tek zevcesi vardır.
Bu hususta biraz da diğer memleketleri ve dinleri inceleyelim: Hıristiyanların ve yahudilerin kabul ettikleri Tevrat yani (Ahd-i atik)de, Tekvîn’in 30,Tesniye’nin 21 ve II. Samuel’in 2. bablarında birkaç kadınla evliliğe izin verilir. Davud ve Süleyman Peygamberlerin “aleyhimesselam” birçok zevcesi ve cariyeleri vardı. Doğu Roma İmparatorlarınan dâima birkaç karısı olduğu gibi, eski Alman imperatorlarının, mesela Friedrich Barbarossa’nın (1152-1190) 3, 4 karısı vardı. Eskimolarda erkek, karısının iznini almak şartıyla ikinci bir eş alabilir. Amerikada 1830 yılında kurulan Mormon hıristiyan mezhebi, bir erkeğin birden fazla kadınla evlenmesine izin vermektedir. (Ancak şimdiki Amerikan kanunları bunu yasaklamıştır.) Japonya’da, bugün dahi bir erkek birkaç kadınla evlenebilir.
Demek oluyor ki İslam dinini, (Birkaç kadınla evlenmeye müsaade ediyor) diye ayıplamak çok büyük haksızlıktır. Çünkü birçok memleketler ve dinler, birkaç kadınla evlenmeyi kabul etmiştir. Tanınmış yazar John Milton (1608-1674), gerek Ahd-i atikte, gerek İncillerde yasaklanmayan bir şey neden utanılacak bir şey olsun veya namusa aykırı sayılsın? Geçmiş Peygamberlerin “aleyhimüsselâm” dâima birkaç hanımı vardı. O hâlde birkaç kadınla evlilik, zina değildir, kanuna ve kamu vicdanına uygundur) demektedir.
Meşhur yazar Montesqieu (1689-1735), (Sıcak memleketlerde kadınların çabuk geliştiğini, fakat çabuk ihtiyarladığını göz önünde tutarsak, bu gibi memleketlerde yaşayanların birkaç kadınla evlenmesi gâyet tabiîdir) demektedir. Şimdi, geçim şartları güçleştiği için, müslüman memleketlerinde yukarıda bahsolunduğu gibi, birkaç kadınla evlenmek kalmamış gibidir.
Tavsiye Yazı —> İslamiyette çok kadınla evliliğe verilen iznin sebepleri nelerdir?