Sual: Rabbimizin yarattığı ilk şey nedir?
Cevap: Mevahib’e göre evvela Nur-i Muhammedîdir. Kalemin ilk yaratıldığına dair hadis-i şerif tevil ediliyor. Bu ihtilafta Nur-i Muhammedî ağır basıyor. Sonra arş mı? kalem mi? Esah olan kavle göre arş, kalemden evveldir. Kimine göre su, kimine göre bulut evveldir. Alimler Nur-i Muhammedî’den sonra ilk yaratılanın kalem mi [arş mı olduğu] hususunda [iki kavil üzere] ihtilaf etti.
Hafız Ebu’l-Alâ el-Hemedânî bu hususta şöyle demiştir: “Arş, kalemden evveldir. Nitekim Abdullah bin Amr’ın bildirdiği sahih rivayette Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Allahu teala yerleri gökleri yaratmadan 50 bin sene evvel mahlukların kaderlerini takdir etti (yarattı). O zaman arş su üzerinde bulunuyordu.”
Buradan açıkça anlaşılacağına göre takdirat, arşın yaratılmasından sonra vaki oldu. Yine takdirat, Ubade hadisinde beyan edildiğine göre kalemin yaratılmasının evvelinde vaki oldu. Nitekim merfu rivayetle gelen bu haberde “Allah yarattığı şeyi [takdiratı] kaleme tevil etti (yöneltti) ve ona yaz dedi. O da “Ya Rab” ne yazayım dedi. Cenab-ı Hak da “Her şeyin takdiratını yaz” buyurdu. Demek ki sıra şöyle: Nur>Arş>Takdirat>Kalem. Bazı rivayetlerde Allahü Teala’nın ilk yarattığı kalemdir diye geçiyor. Esah olan budur. Evvelü yerine evvele şeklinde tef’il babından fiil olarak okuyanlar Cenab-ı Hakkın kaleme tevil ettiği manasını veriyorlar. Mirat-ı Kainat ve Mevahib-i Ledünniye’de tafsilat vardır.
Tavsiye Yazı –> Doğru İtikad Nasıldır?
Tavsiye Yazı –> Ey Oğul Risalesi (İmam Gazali)