40- Her Gün Ölünün Cennet veya Cehennemdeki Yeri Ona Gösterilir
Cenab-ı Hak, Kur’an-ı Kerim’inde:
(O ateş ki, sabah, akşam ona arz edilirler.) (1)
İbn Ebi Şeybe, Hüzeyl’den rivayet ettiğine göre;
Firavun milletinin ruhları kara kuşlar cevfinde, sabah a cehenneme arzedilirler. İşte âyetteki arz edilme budur, demiş
Lalkâi ve İsmaili, İbn Mes’ud (radıyallahü anh) ’dan riv&yH’ettiklerine göre:
Firavun milletinin ruhları (Kara Kuşlar) cevfinde her gün iki sefer Cehenneme arzedilirler. Onlara işte yurdunuz burasıdır, denilir ve âyet-i kerime’deki arzedilmeden kasıt da budur, demiş.
İbn Ebî Hatem, Abdurrahman b. Zeyd b. Eslem’den (Sabah akşam ateşe arzedilirler) mealindeki âyet-i kerime hakkında şöyle dediğini rivayet etmiştir:
Onlar kıyamete kadar her gün Cehenneme götürülüp getirilirler.
Buhari ve Müslim, İbn Ömer (radıyallahü anh) ’dan rivayet ettiklerine göre, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu:
(Herhangi biriniz öldüğünde yeri kıyamete kadar her gün sabah akşam ona gösterilir. Cennetlik ise, Cennet ona gösterilir. Cehennemlik ise Cehennem ona gösterilir.)
– Kurtubi demiş ki: (Bu durum, azap görmeyecek mümine mahsustur.)
Başkaları ise (ona mahsus değildir.) demişler.
Belki de azap görecek mümin, Cennet ve Cehennemdeki yerlrini, bir anda veya ayrı ayrı zamanlarda görebilir.
Kurtubi, demiş ki; Rivayete göre, bu arz edilme yalnız ruh içindir. Ruhun bedenin bütünüyle veya bir parçasiyle ilişkili olması caizdir. Kabir sorgusu için ruh kabirde cesede geldiği gibi bu gösterilme anında da cesede gönderilir.
Ben de derim ki, Lalkai (Sünnet) de, hadisi, (yeri ruha arze-e dil ir.) ibaresiyle nakletmiştir.
Hennad (Zühd) de, İbn Ömer (radıyallahü anhüma) ’dan rivayet ettiğine göre, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:
Kabirde kişinin Cennet veya Cehennemdeki yeri, her gün sabah akşam ona gösterilir.
Beyhaki Şuâb-i îman) da Ebû Hüreyre (radıyallahü anh) ‘-dan rivâyeteitiğine göre, o her gün sabah akşam iki sefer şöyle bağırıyordu:
Sabahleyin, (Gece gitti, gündüz geldi. Firavun milleti Cehenneme arzedildi) derdi, sesini işiten herkes, ateşten Allah’a sığmıyordu.
Akşamleyin, yine aynen: (Gündüz gitti, gece geldi, Firavun milleti, ateşe arzedildi) , derdi, sesini işiten herkes mutlaka ateşten Allah’a sığmıyordu.
İbn Ebi’d- Dünya, Evzaî’den: (Ölümden sonra yaşayanlar) adlı ki-tapta, şöyle nakletmiştir:
O, Askalan’da iken sahilde bir adam
(Yâ Ebâ Ömer! Biz denizden siyah kuşların çıktığım sonra aynı kuşlar ak olarak döndüklerini görüyoruz. Bunun farkına vardınız mı,) diye sordu.
Evzâi:
Onların kursağında, Firavun milletinin ruhları vardır. Cehenneme arzedilirler, tüyleri siyahlanır. Sonra o tüyleri atınca aklaşıyor-lar. Kıyamete kadar böyle devam eder, onlara (Firavun’milletini en ağır azaba sokunuz) (2) denilir. (3)
(1) Gafir 46.
(2) Gaf ir, 46