Sual: İslam hukukunda vekalet nasıl verilir? Vekalet hükümleri nelerdir? Cevap: Vekalet, bir kimsenin, bir işi yapmak için, başkasını kendi yerine koyması [başkasına iş havalesi] demektir. Yerine geçirilen başka kimseye vekil denir. Vekil edene sâhip denir. Bir kimsenin sözünü başkasına götürene resûl veya haberci denir. Birini vekil yapmak, icap ve kabul ile olur. Yani, (Seni vekil…
Sual: İslam hukukuna göre ticarette birisine nasıl kefil olunur? Cevap: Kefil olmak veya Dâmin olmak, birisinden belli bir veya birkaç kimsenin istedikleri bir şeyi, başkasının, kendisinin de ödeyeceğine söz vermesi demektir. Ödenecek şey, ayn ve deyn olduğu gibi, insanın teslim edilmesi de olur. Alacaklının malum olması şarttır. (Filana kim ne satarsa kefilim) demekle, kefalet sahih…
Sual: İslam hukukunda bir malı ödünç vermek nasıl olur? Bu noktada nelere dikkat etmek gerekir? Cevap: Ödünç vermek, yani karz-ı hasen çok sevaptır. Çarşıda misli, yani benzeri bulunan her şeyi, belirsiz bir zaman sonra, misli geri verilmek üzere vermeye, karz-ı hasen denir. Ödünç vermek, icap ve kabul ile [aldım, verdim gibi sözleşme ile] sahih olur.…
Sual: Hastanın alışveriş yapması caiz mi? Normal hasta ile ölüm hastasının hükümleri bir midir? Cevap: Musul valisi, hacı Reşid paşa, Ruh-ul Mecelle kitabında buyuruyor ki: “Hastalık, 2 nev’dir: Biri, âdi hastalık olup şuuru yerinde oldukça, bütün malı için satışları câizdir. İkincisi, Maraz-ı mevt, ölüm hastalığı olup borclarından geri kalan malının 3’te 1’ini satabilir. Borcları malından…
Sual: İslam hukukunda kaç türlü bey’ (satış) vardır? Cevap: Mebiin (satılan malın) ve semenin (bedelin) ayn (belli bir mal) veya deyn olmaları ve kabz edilmeleri bakımından 4 türlü bey’ vardır: 1) Mutlak bey’: Ayn olan malı, deyn karşılığı satmaktır. Yani mebii tayin etmek lâzımdır. Kabz etmek lazım değildir. Semen tayin edilmez. Semen peşin de, veresiye…
Sual: İslam hukukunda havale nasıl yapılır? Kaç farklı şekilde yapılır? Hangi durumlarda bozulabilir? Cevap: Borclunun, alacaklıya, borcumu falan kimseden al deyip, bu 2. kimsenin, yani alacaklının, bu teklife, sözleşme yerinde râzı olmasına, (Havale) etmek denir. Borclu ve borcu ödemeyi kabul eden 3. şahıs sözleşirken, alacaklı hazır bulunmazsa, haber alınca izin verse de, Tarafeyne göre, havale…
Sual: İslam hukukunda şartlı satış caiz midir? Caiz olduğu alanlar var mıdır? Cevap: Fıkıh kitaplarında, (Bey’ ve şira) sonunda diyor ki: Şart ile söylendiği zaman yapması câiz olmayan şeyler 14’tür: 1) Bey’: Mesela, bir evi, 1 ay oturmak şartı ile satmak fasittir. 2) İcare: Borc vermesi şartı ile birisine bir şey kiraya vermek fasittir. 3)…
Sual: İslam hukukunda İstisna akdi (ısmarlama yaptırmak) nasıl olur? Misaller verebilir misiniz? Cevap: Bir sanat sâhibine, bir şey tarif ederek, yaptırmaktır. Malzeme sanat sâhibine ait olur. Malzemeyi müşteri verirse, işçilik olur. Başkasının yaptığı şeyi verip, müşteri kabul ederse, sahih olur. İşin bitme zamanını tayin etmek şart değildir. Bir aydan fazla müddet şart olunursa, Selem olur.…
Sual: Selem satışı nedir? Nasıl olur? Misaller verebilir misiniz? Cevap: Semen peşin olup mebi veresiyidir. Semenin, söz kesilirken tayin ve ayrılmadan önce kabz edilmesi lâzımdır. Mebi, tayin edilmez ve kabz edilmez. Mevcûd olmayan, mülkünde bulunmayan mebi, selem yolu ile satılır. Belli miktarda peşin semen ile malum zaman sonra, malum yerde, malum bir mebii satın almak…
Sual: Sarf Satışı Nedir? Nasıl olur? Cevap: Sarraflık, nakd, yani para halinde veya her şekil eşya halindeki altını altına veya gümüşü gümüşe veya birbirlerine satmaktır. Satanın ve alanın sözleşmeden sonra, ayrılmadan kabz etmeleri, yani eline veya cebine almaları lâzımdır. Çünkü, altın ve gümüş dâima ağırlık ile ölçülür. Semen ile mebiin ikisi de ağırlıkla veya hacim…