Sual: Hastanın alışveriş yapması caiz mi? Normal hasta ile ölüm hastasının hükümleri bir midir? Cevap: Musul valisi, hacı Reşid paşa, Ruh-ul Mecelle kitabında buyuruyor ki: “Hastalık, 2 nev’dir: Biri, âdi hastalık olup şuuru yerinde oldukça, bütün malı için satışları câizdir. İkincisi, Maraz-ı mevt, ölüm hastalığı olup borclarından geri kalan malının 3’te 1’ini satabilir. Borcları malından…
Sual: İslam hukukunda kaç türlü bey’ (satış) vardır? Cevap: Mebiin (satılan malın) ve semenin (bedelin) ayn (belli bir mal) veya deyn olmaları ve kabz edilmeleri bakımından 4 türlü bey’ vardır: 1) Mutlak bey’: Ayn olan malı, deyn karşılığı satmaktır. Yani mebii tayin etmek lâzımdır. Kabz etmek lazım değildir. Semen tayin edilmez. Semen peşin de, veresiye…
Sual: İslam hukukunda havale nasıl yapılır? Kaç farklı şekilde yapılır? Hangi durumlarda bozulabilir? Cevap: Borclunun, alacaklıya, borcumu falan kimseden al deyip, bu 2. kimsenin, yani alacaklının, bu teklife, sözleşme yerinde râzı olmasına, (Havale) etmek denir. Borclu ve borcu ödemeyi kabul eden 3. şahıs sözleşirken, alacaklı hazır bulunmazsa, haber alınca izin verse de, Tarafeyne göre, havale…
Sual: İslam hukukunda şartlı satış caiz midir? Caiz olduğu alanlar var mıdır? Cevap: Fıkıh kitaplarında, (Bey’ ve şira) sonunda diyor ki: Şart ile söylendiği zaman yapması câiz olmayan şeyler 14’tür: 1) Bey’: Mesela, bir evi, 1 ay oturmak şartı ile satmak fasittir. 2) İcare: Borc vermesi şartı ile birisine bir şey kiraya vermek fasittir. 3)…
Sual: İslam hukukunda İstisna akdi (ısmarlama yaptırmak) nasıl olur? Misaller verebilir misiniz? Cevap: Bir sanat sâhibine, bir şey tarif ederek, yaptırmaktır. Malzeme sanat sâhibine ait olur. Malzemeyi müşteri verirse, işçilik olur. Başkasının yaptığı şeyi verip, müşteri kabul ederse, sahih olur. İşin bitme zamanını tayin etmek şart değildir. Bir aydan fazla müddet şart olunursa, Selem olur.…
Sual: Selem satışı nedir? Nasıl olur? Misaller verebilir misiniz? Cevap: Semen peşin olup mebi veresiyidir. Semenin, söz kesilirken tayin ve ayrılmadan önce kabz edilmesi lâzımdır. Mebi, tayin edilmez ve kabz edilmez. Mevcûd olmayan, mülkünde bulunmayan mebi, selem yolu ile satılır. Belli miktarda peşin semen ile malum zaman sonra, malum yerde, malum bir mebii satın almak…
Sual: Sarf Satışı Nedir? Nasıl olur? Cevap: Sarraflık, nakd, yani para halinde veya her şekil eşya halindeki altını altına veya gümüşü gümüşe veya birbirlerine satmaktır. Satanın ve alanın sözleşmeden sonra, ayrılmadan kabz etmeleri, yani eline veya cebine almaları lâzımdır. Çünkü, altın ve gümüş dâima ağırlık ile ölçülür. Semen ile mebiin ikisi de ağırlıkla veya hacim…
Sual: Bey ve Şira’da (alışveriş ilminde) vefa ile bey'(satış) nedir? Nasıl olur? Misal verebilir misiniz? Cevap: Alıcı ve satıcının, satıştan vazgeçmek hakkı bulunan bey’dir. Müşteri, semeni ne vakit bana geri verir isen, mebii sana geri vermekliğim üzere, şu kadar liraya satın aldım deyip, bayi dahi öylece kabul edip satsa veya bayi, semeni sana ne zaman…
Sual: Bey’ ve Şira’da (alışveriş ilminde) Mevkuf satış nedir? Nasıl Olur? Misal verebilir misiniz? Cevap: Aslı ve sıfatı sahih ise de, başkasının hakkı karışan bey’dir. Bayiden başka bir kimsenin hakkı da bulunan bir malın satılması, o kimsenin izin vermesine mevkuftur. Yani izin vermezse müşteri o mala mâlik olamaz. İçinde kiracı bulunan evi satın alan kimse,…
Sual: Bey’ ve şira’da (alışveriş ilminde) fasid satış nedir? Nasıl olur? Misaller verebilir misiniz? Cevap: Aslı İslamiyete uygun, fakat sıfatı uygun değildir. Fâsid satışlar, câiz değildir ve haramdır. Büyük günahtır. Fâsid satışla alınan mal, müşteri teslim alınca, kendi mülkü olursa da, yemesi, giymesi, haramdır. Alanın ve satanın bu satışı bozması, geri vermeleri vâcibdir. Geri çevirmezlerse,…