Sual: Ehli Sünnet itikadına göre kader inancı nasıl olmalıdır? Cevap: Ehl-i sünnet mezhebi, mutezile ile cebriye arasındadır. Ehl-i sünnete göre, insan kendi işlerinin halıkı olmadığı gibi, bu işleri yapmaya mecbur da değildir. Ehl-i sünnet âlimlerinin sözlerini biraz açıklayalım: Din-i İslamda ve semavi olan bütün dinlerde her şey, her iş Allahü teâlânın takdiri ile irâdesi ile…
Sual: İnsanın elinde bir şey yoksa, niçin sevap ve azap oluyor ve niçin dinler, şeriatler gönderiliyor? Cevap: Bu suale (Şeriatte tevhid) ve (Tevhidde şeriat) denir ki burada çok kimseler boğulmuştur. Bu tehlikeden kurtulmak, ancak bu derya üzerinde gidebilenlere veya hiç olmazsa, yüzebilenlere nasip olur. İnsanların çoğunun bu tehlikeden kurtulması, bu deryaya girmemeleri sayesinde olmuştur. Câhil halk,…
Sual: Allahü tealanın nimetleri dünyada herkese midir? Cevap: Allahü teâlânın feyizleri, nimetleri, ihsanları, yani iyilikleri, her ân, insanların iyisine, kötüsüne, herkese gelmektedir. Herkese mal, evlat, rızk, hidayet, irşad ve selamet ve daha her iyiliği fark gözetmeksizin göndermektedir. Fark, bunları kabulde, alabilmekte ve bazılarını da almamak sûretiyle, insanlardadır. Nahl sûresi 33. âyetinde meâlen, “Allahü teâlâ, kullarına…
Sual: İrade-i cüz’iyye nedir? Cevap: Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî’nin “rahime-hullahü teâlâ” Arabî (İkdü’l-cevheri) kitabında, irâde-i cüziyyeyi uzun bildirmektedir. Abdülhamid Harputi “rahmetullâhi aleyh” bu kitabı şerh ederek (Sim tul’abkari) ismini vermiştir. Bu şerh 1888’de İstanbul’da tab’ edilmiştir. Mevlânâ’nın (İrade-i cüziye) risalesi de 1874 senesinde, meârif nazırı Safvet Paşa’nın zamanında, (Reşehat) kitabının sonunda, taş baskısı ile İstanbul’da basılmıştır.…
Sual: 72 bidat fırkası arasında zikredilen Cebriyye fırkasını nasıl ortaya çıkmıştır? Temel inanç esasları nelerdir? Cevap: Cebiyye; hicrî 1. asrın sonlarında, 2. asrın başlarında Cehm bin Saffân tarafından ileri sürülen; kader karşısında insanların hiç bir şeyi yapma gücü olmadığını, Allahü teâlâ tarafından takdir edilmiş ve yaratılmış olan fiilleri işlemek zorunda olduğunu iddia eden fırkaya verilen…
Sual: Levhi Mahfuz nedir? Cevap: Allahü teâlânın takdîr ettiği ve kâinâtta olacak şeylerin yazılı bulunduğu levhadır. “Kitâb-ı mübîn”, “kitâb-ı meknûn”, “kitâb-ı ma’kum” gibi isimleri de vardır. Onda yazılı olanlar, artma ve eksilmekten, şeytanların tecâvüzünden, değiştirilmekten korunmuştur. Levh-i mahfûz vardır. Fakat ne olduğu kat’î bildirilmemiştir. Bununla berâber hakkında çeşitli rivâyetler bulunur. Bunlardan birisi, beyaz inci ve…
Sual: Rızık nedir? Haramdan da rızık olur mu? Cevap: Allahü teâlâ tarafından canlılara, beslenmeleri, barınmaları ve yaşayabilmeleri için gönderilen, verilen her şey rızıktır. Buna göre yenilecek, içilecek şeyler, giyilecekler, ev, ev eşyâsı hep rızıktır. Bütün canlıların rızkını Allahü teâlâ gönderir, verir. Kur’ân-ı kerîmde meâlen; “Yeryüzündeki her canlının rızkını Allahü teâlâ elbette gönderir.” (Hûd sûresi: 6)…
Suâl: İslâm memleketlerinde dünyâya gelen müslümân çocukları, ana, babasından, komşularından, hocalarından görerek, öğrenerek müslümân oluyor. Başka memleketlerdeki kâfir çocukları ise, kâfir olarak yetiştirilip, müslümânlıktan mahrûm ediliyor. Bunlar da islâm terbiyesi ile yetiştirilseydi, müslümân olur, Cennete giderlerdi. Böyle yetişenlerin Cehenneme gitmesi haksızlık olmaz mı? Cevâp: Adâlet ile ihsânı karıştırmamalıdır. Allahü teâlâ, her memlekette yetişen kulları için, adâleti fazlası…
Sual: Günümüzde bazı insanlar kaderi, oynamaya mecbur olduğumuz bir senaryo gibi zannediyor. Bu, doğru mudur? İslam’da kader inancı hakikatte nasıldır? Cevap: Her şeyi, insanların iyi kötü her işini Allahü teâlâ yaratmaktadır. Ancak Allâhü teâlâ, insanlara ve hayvanlara “irâde-i cüz’iyye” yani seçme kuvveti vermiştir. İrâde-i cüz’iyye insandan meydana gelir. “Fakat, insan bunu yarattı denilemez. Çünkü irade…
Allâme Ahmed bin Süleymân bin Kemâl pâşanın “rahmetullahi teâlâ aleyhim ecma’în” (Levhi’l-mahfûz ve Ümm-ül-kitâb) ismindeki risâlesi ile, Muhammed Akkermânî’nin (İhtiyâr-ı cüz’î) risâlesi ve Ebüssü’ûd efendinin (Kazâ kader) risâlesi, 31. Osmânlı pâdişâhı sultân Abdülmecîd hân “rahmetullahi aleyh” zamânında, [1264] senesinde, bir arada bir kitâb hâlinde, Türkçe olarak, İstanbul’da basılmıştır. Üçünü de sâdeleştirerek, yazmayı uygun gördük: Ra’d…