Bu mektup, yine Han-ı Hanan’a “rahmetullâhi aleyh” yazılmıştır. İnsanı dünyada ve ahirette yükseltecek olan tevazuun ne olduğu ve kurtuluşun ancak Ehl-i sünnete uymakla olduğu bildirilmektedir: Her hamd Allahü teâlâya mahsustur. Allahü teâlânın Resûlüne salât ve selâm olsun! Kardeşimiz Mevlânâ Muhammed Sıddîk ile gönderilen okşayıcı, kıymetli mektubunuz geldi. Lütf buyurmuşsunuz. Allahü teâlâ, size hayırlı karşılıklar versin!…
Bu mektup, yine Han-ı Hanan’a yazılmıştır. İnsanın âlem-i halkı ve âlem-i emri kendinde toplaması, hem Haktan uzaklaşmasına, hem de Hakka yaklaşmasına sebep olduğunu bildirmektedir: Allahü teâlâ, sizi Muhammed Mustafanın “sallallâhü aleyhi ve sellem” dininin gösterdiği doğru yolda bulundursun! Bu duaya âmin diyenlere merhamet eylesin! Âlem-i emrin ve âlem-i halkın insanda toplanması, onun Hakka yaklaşmasına, kıymetli…
Bu mektup, Han-ı Hanan’ın oğlu Mirza Darab için yazılmış olup Allahü teâlâya şükretmek, İslamiyete uymakla olduğunu bildirmektedir: Allahü teâlâ, kuvvetinizi arttırsın ve yardımcınız olsun! İyilik edene teşekkür lazım olduğunu akıl da, İslamiyet de göstermektedir. Şükrün derecesi, gelen nimetlerin miktarına bağlıdır. Nimet, ne kadar çok ise, şükretmek lüzumu da çok olur. Görülüyor ki zenginlerin, zenginlik derecesine…
Bu mektup, Hâce Cihan’a yazılmış olup ahireti isteyenin dünyaya düşkün olmaması lâzımdır. Dünyayı terketmek nasıl olacağını bildirmektedir: Allahü teâlâ, selamet ve âfiyet versin! Din ile dünyayı birlikte kazanmak imkansızdır. Ahireti kazanmak isteyenin, dünyadan vazgeçmesi lâzımdır. Bu zamanda, dünyayı tamamen terketmek, kolay değildir. Hiç olmazsa, hükmen terketmek, yani terketmiş sayılmak lâzımdır. Bu da, her işte İslamiyete…
Bu mektup, Kılınç Han’ın oğlu Kılıcullah’a yazılmış olup kaçınması ve yapılması lazım gelen şeyleri bildirmektedir: Allahü teâlâ, Muhammed Mustafa’nın “aleyhissalatü vesselâm” parlak olan yolunda yürümekle şereflendirsin! Yavrum! Bu dünya, imtihan yeridir. Dünyanın görünüşü, yalancı yaldızlarla süslüdür. Kötü kadına benzer. Yüzünü saçlar, kaşlar, ben ile boyamışlardır. Görünüşü tatlıdır. Taze, güzel, körpe sanılır. Fakat aslında, güzel koku…
Bu mektup, Mirza Bediuzzaman’a “rahmetullâhi aleyh” yazılmıştır. Fakirleri sevmek ve onlara iyilik etmek ve İslamiyete uymak lazım olduğu bildirilmektedir: Şerefli mektubunuz ve latif yazılarınız geldi. Allahü teâlâya hamd olsun! Okuyunca, fakirlere sevginiz ve bağlılığınız anlaşıldı. Çünkü bu sevgi, saadetin sermayesidir. Onlar, Allahü teâlânın celisleridir, hep Onunla birliktedirler. [Çünkü, Buhârî ve Müslim’deki hadis-i şerifte, (Beni zikir…
Bu mektup, yine Mirza Bediuzzaman’a “rahmetullâhi aleyh” yazılmıştır. Mahlukların en üstününe uymayı, önce îtikadı düzeltmeyi, sonra fıkıh bilgilerini öğrenmeyi bildirmektedir: Allahü teâlâ, size selamet ve âfiyet versin! Dünya ve ahiret saadetlerine kavuşmak için, dünya ve ahiretin efendisine “aleyhi ve alâ Âlihissalevâtü vetteslîmâtü etemmühâ ve ekmelühâ” uymak lâzımdır. Ona uymak için, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uygun…
Bu mektup, Kılıç Han’a gönderilmiş olup terakkî vera ve takvâ ile olur. Mubahların fazlasını terketmelidir. Hiç olmazsa, haramlardan sakınıp, mubahları azaltmalıdır. Haramlardan sakınmak, iki türlü olduğu bildirilmektedir: Allahü teâlâ, sizi her üzüntüden korusun. İnsanların en üstününün “sallallâhü aleyhi ve sellem” hürmeti için, her kusurdan muhafaza buyursun! Sûre-i Haşrin 7. âyetinde meâlen, (Resûlümün getirdiği emirleri alınız,…
Bu mektup, Cebbari Han’a yazılmıştır. Allahü teâlâya ibâdetin nasıl olacağı bildirilmektedir: Her türlü hamd, Allahü teâlâ içindir. Onun seçtiği kullarına selam olsun. Fârisî beyt tercümesi: Allahtan başkasına tapınmak hiçtir, Hiç ile uğraşmak ise deliliktir. Biçun ve bi-çigune olan yani nasıl olduğu bilinemeyen bir yaratana “celle sultanüh” ibâdet edebilmek için, Ondan başka şeylere kul olmaktan kurtulmak,…
Bu mektup, yine Cebbari Han’a yazılmıştır. Sefer der Vatan ve seyr-i âfâkî ve enfüsî bildirilmektedir: Allahü teâlâ, doğru olan bu İslamiyetin caddesinde ilerlemek ihsan eylesin! Dehli ve Egre yolculuğundan geri döneli birkaç gün oldu. Alıştığımız vatanda yine yerleştik. (Vatanı sevmek imandandır) hadis-i şerifinde bildirilen sevgi, kendini gösterdi. [Bunun hadis olduğu (Mesnevi) de de bildirilmektedir.] Vatana…