Yirmiyedinci Bölüm
İLM-İ MEV’IZE
İlm-i mev’ıze, hadîs-i şerîf ilminin kollarındandır. (Mev’ıze: Bir kimsenin kalbini yumuşatacak, sevâb ve azâba dâir sözleri hâtırlatmak, yanî nasîhat etmek [öğüt vermek] manâsınadır.)
Bu ilm, yasaklardan sakınmaya ve emrlere uymaya sebeb olan şeylerden bahs eder.
Bu ilmin temelleri, sâlih amel ve güzel ahlâk sâhibi olan âbidlerin, sâlihlerin, evliyânın, zâhidlerin, ilmi ile âmil olan âlimlerin “rıdvânullahi teâlâ aleyhim ecma’în” güzel menkîbelerinden ve kötü işleri ve ahlâkları sebebiyle çeşidli belâ ve musîbetlere düşmüş olan kötü kimselerin hâllerinden ibârettir. Bu hâllerin tamâmından maksad, insanları ilim ve amel ile olgunlaşmaya teşvik etmektir.
Bu ilmin gâyesi, din ve dünyâ saâdetine kavuşmaktır. Bu ilmin en başta gelen temeli, Resûlullahdan “sallallahü aleyhi ve sellem” rivâyet olunan hadîs-i şerîflerdir.
Mev’ıze ilminde geniş bilgiye sâhib olmak için İmâm-ı Muhammed Gazâlî “kuddise sirruh” hazretlerinin eserlerinin ve bilhâssa (İhyâ-ü ulûm-id-dîn) kitâbının son derece faydalı olduğunu âlimler bildirmişlerdir.
[Mahzenu’l-ulûm]