Sual: En mühim (önemli) ibadet hangisidir?
Cevap: İbâdetlerin en mühimmi namazdır. Namaz kılanın, müslüman olduğu anlaşılır. Namaz kılmayanın, müslüman olduğu şüphelidir. Bir kimse, namaza ehemmiyet verir, fakat özrü olmadığı hâlde, tembellikle terkederse, Maliki Şâfiî ve Hanbeli mezheplerinde, mahkemece katl olunur. Hanefide, namaza başlayıncaya kadar hapis olunur ve acele kaza etmesi emrolunur.
Dürrü’l-münteka, İbni Âbidin ve Kitabü’s-salât’da diyor ki “5 vakit namazı, özürsüz terketmek ve vaktinde kılmamak, birbirinden ayrı 2 büyük günahtır. Terkettiği için kaza etmek, vaktinde kılmadığı için, hac veya tövbe etmek lâzımdır”. Kaza etmeyenin tövbesi zaten kabul olmaz. Her gün, 5 farz namazından evvel ve sonra kılınan (revatib sünnetler) yerine de kaza kılıp, büyük günahtan kurtulmak lâzımdır.
Farz borcu varken, hiçbir sünnetinin ve nâfile namazlarının, sahih olsalar bile kabul olmayacağı, yani, Allahü teâlânın vaat ettiği sevaplara, faydalı şeylere kavuşamayacağı, muteber kitaplarda yazılıdır. Namazı özür ile fevt etmek, kaçırmak, (günah) olmaz ise de, kılamadığı farzları da, acele kaza etmesi, 4 mezhepte de lâzımdır. Ancak, Hanefide, nafaka temini için çalışacak zaman kadar ve revatib sünnetleri ve hadis-i şeriflerde bildirilmiş olan nâfile namazları kılacak zaman kadar geciktirmesi câiz olur. Yani, kazaları, bu sebeplerle geciktirmemesi, iyi olur. Özür ile fevt edilmiş farz borcu olanın, revatib sünnetleri ve nâfileleri kılması, diğer 3 mezhepte câiz değildir, haramdır. Özür ile fevt edilmiş namazlar ile özürsüz terkedilmiş namazları birbiri ile karıştırmamalıdır. Aynı olmadıkları, Dürrü’l-muhtar’da, İbni Âbidin’de, Dürrü’l-münteka’da, Merakıl-felah’ın Tahtavi şerhinde ve Cevhere’de açık yazılıdır. [Köyde, yolda, namaz kılmak için kıble cihetini bilmek lâzımdır. Bunun için, güneş gören bir toprağa bir çubuk dikilir. Yahut bir ipin ucuna anahtar, taş gibi bir şey bağlanıp sarkıtılır. Takvim yaprağında yazılı (Kıble saati) vaktinde, çubuğun, ipin gölgesi kıble istikâmetini gösterir. Gölgenin güneşe karşı tarafı kıble ciheti olur.]