Sual: Öğle namazını kılmamış bir kimse, ikindi namazı vaktinin girdiğini görürse, İmam-ı Azam Ebu Hanife’nin kavline göre öğleyi asr-ı evvel denilen vakitte kılsa; ikindi namazını da hemen ardından kılabilir mi? Yoksa mezheb içi telfik mi olur?
Cevap: Öğle namazını İmam Ebu Hanife’ye uyarak asr-ı evvelde kılan, o günün ikindi namazını bu vakitte kılarsa, caiz olmaz; asr-ı sanide kılması gerekir. Telfik, birbirine uymayan iyi ayrı ictihadı, aynı meselede bir araya getirmek demektir. Mesela, eli kanayan, Şâfiî’ye göre abdestim bozulmadı deyip, sonra yabancı kadına eli değse, Hanefî’ye göre abdestim bozulmadı diyerek namaz kılsa, telfik olur, namazı sahih olmaz. Zira hiçbir mezhebe göre abdesti yoktur. Ancak Şâfiî’ye göre de abdesti olan bir Hanefî, eli kanadığında, abdest almak meşakkatli ise, namazı Şâfiî’ye göre kılabilir. Mezheb içi telfik, telfik sayılmaz. Yani İmam Ebu Hanife, Ebu Yusuf ve Muhammed’in kavillerini bir meselede bir araya getirmek, telfik değildir. Zira Hanefî mezhebi bunların hepsinin ictihadlarından teşekkül eder. Şu kadar ki, bir meselenin aynın rüknünde, mezheb içi de olsa iki farklı ictihadın bir araya gelmesi mümkün değildir. Asr-ı evvel meselesi bunun gibidir. Birbirini nakzeden mezheb içi iki ictihad ile amel etmek, bir meselenin aynı rüknünde olmamalıdır.
Sual: Bizler Hanefi mezhebinde olduğumuz halde, ikindi vaktinde neden İmam-ı Azam’ın ictihadını değil de İmameyn’in ictihadını esas alıyoruz?
Cevap: İmam-ı A’zam ve İmameyn arasında ihtilaf olduğunda, mukallid fetva verilen kavle uyar. Öğleni asr-ı evvele kadar; ikindiyi de asr-ı sânide kılmak azimet olur. Aynı mezheb içinde telfik olmaz. Bunların farklı sözleri, aynı mezhebin sözü demektir. İhtiyaç olunca, öğle, asrı-sani vaktine kadar kılınabilir. Bu takdirde ikindi de asr-ı saniden sonra kılınacaktır.
Sual: İkindi namazını asr-ı saniden evvel kalabalık cemaatle mi, yoksa asr-ı saniden sonra 3-5 kişilik cemaatle mi kılmak daha efdaldir?
Cevap: Vakti girince cemaatle kılmalıdır. Sonraki ya olur ya olmaz. İbni Abidin hazretleri, Kâbe’de kendi mezhebinin imamını beklemeyi anlatırken böyle diyor.
Tavsiye Yazı –> Namazın Adabı Nasıldır?