Sual: Tasavvuf kitaplarını okurken “halvet der encümen” ifadesi çok geçiyor. Bu ifade ne manaya gelmektedir?
Cevap: Halk içinde Hak ile olmak mânâsına gelir. Nakşibendiyye tarikatındaki on bir esastan biridir.
Mektubat-ı Rabbani’de “Halvet der encümen [Halk arasında Hak ile olmak], kalabalıkta, söyliyene ve dinleyene gönül bağlamamaktır.” buyuruluyor. (1/221)
Yine Mektubat’ta buyuruluyor ki; (Tasavvuf büyüklerinden bazısı, kendilerini ve dünyâyı tamâmen unutduktan sonra, birçok sebepler, fâideler için, dünyâ adamı şeklinde görünürler. Dünyâyı seviyor, istiyorlar sanılır. Hâlbuki, içlerinde hiç dünyâ sevgisi, arzûsu yoktur. Sûre-i Nûrda, “Bunların ticâretleri, alış verişleri, Allahü teâlâyı hâtırlamalarına hiç mâni’ olmaz” meâlindeki âyet-i kerîme bunlar içindir. Dünyâya bağlı görünürler. Hâlbuki, hiç bağlılıkları yoktur. Hâce Behâeddîn-i Nakşibend Buhârî “kuddise sirruh” buyuruyor ki, “Mekke-i mükerremede Minâ pazarında, genç bir tâcir, aşağı yukarı, ellibin altın değerinde alış veriş yapıyordu. O esnâda, kalbi, Allahü teâlâyı bir an unutmuyordu”). (1/33)
Seyyid Abdülhakim Arvasi hazretleri Er-riyadü’d-tasavvufiyye isimli kitabında şöyle buyurmaktadır;
(Hâce Behâ’üddîn-i Nakşibend’e “Kuddise Sirruh” “Tarîkatinizin esâsı nedir?” diye sorduklarında “Bizim yolumuzun esâsı ‘halvet der-encümen’dir yanî zâhirde halk ile, bâtında Hakk ile olmaktır” buyurmuşlardır.
Hak Teâlâ’nın “O âdamlar ticâretin de, alış-verişin de kendilerini Allâh’ın zikrinden alıkoymadığı âdamlardır.” [Nur suresi 37] meâlindeki kavl-i şerifi bu makâma işârettir. Bâtın nisbeti Nakşibendî tarîkatinde şöyle vâki olur: Gönül cemiyeti için yanî kalbin Allâhü Teâlâ’dan başka her şeyden alâkasını ve meşgûliyetini kesmesi için halk ile sohbette bulunmak, halvette bulunmaktan dahâ tesîrlidir. Şâh-ı Nakşibend Hazretleri “Bizim tarîkatimiz yanî yolumuz, sohbettir. Halvette yanî insanlardan tamâmen uzaklaşarak uzlete, inzivaya çekilmekte şöhret ve şöhrette de âfet vardır. Hayırlar ve hayırlılık, cemiyettedir ve cemiyet de, sohbettir. Sohbetin tesîriyle tarikat yolcularının biribirlerinde nefy olmaları yanî herbir tarikat yolcusunun, tarikat kardeşlerinin nefslerini kendi nefslerine tercih etmeleri, birbirlerinde fâni olmaları şarttır.” buyurmuşlardır.)
Tavsiye Yazı –> Hangi ilimleri öğrenmemiz farzdır?
Tavsiye Yazı –> Mürşid-i kamilin alametleri nelerdir?