Sual: Necaset nasıl temizlenir? Fıkıh kitaplarında bu hususta ne yazar?
Cevap: Katı, şekil almış necaset, insan derisinde, elbisesinde ise veya bevl, kan gibi akıcı necaset, mest üzerinde olsa da, ancak yıkamakla temizlenir. Kan, şarap, ispirto, bevl gibi sıvı necasetten biri bulaşmış toprak, katı necaset demektir. Katı necaset, kemer, çanta, mest, ayakkabı üzerinde olunca, uğmakla, silmekle temizlenir.
Emici olmayan, düz parlak şeyler, mesela cam, ayna, kemik, tırnak, bıçak, yağlı boyalı eşya, vernikli eşya üzerindeki katı veya akıcı her necaset, el ile toprak ile veya herhangi temiz şey ile silip, 3 sıfatı, (renk, koku, tat) gidince temiz olur. Kanlı bıçak, kelle ateşe tutup kanı gidince temiz olur. Necaset akan toprak, rüzgarla kuruyup, 3 sıfatı gidince, temiz olup burada namaz kılınır. Fakat, teyemmüm edilemez. Topraktaki yaygı, hasır, elbise ve insanın derisi kuruyunca temiz olmaz. Bunlara necaset sürülünce, namaz için yıkamak lâzımdır. Yere döşenmiş olan tuğla, fayans, toprağa dikili otlar, ağaçlar, kayalar, toprak gibi kuruyunca temiz olur.
Kurumuş meni, oğmakla, bulunduğu yer ve deri temiz olur. Meni yaş ise ve kan kuru da, yaş da olsa, elbiseyi ve deriyi yıkamak lâzımdır. Necasetin şekline ve bulaştığı yerlere göre, temizleme çeşidi 30’u aşmaktadır.
Necasetli yağ, leşin ve necis hayvanın, domuzun yağı, sabun yapılınca temiz olur. Bütün kimyevi değişmeler böyledir. Necis su ile yapılmış fırında ekmek pişirilebilir. Necis toprakla yapılan küp gibi şeyler, fırından çıkınca temiz olur.
Necaset, her temiz su ile abdest ve gusül alınmış su ile sirke ve gül suyu gibi akıcı mayilarla ve tükürük ile temizlenir. Süt ve yağla temizlenmez.
Abdestte, gusülde kullanılan suya (Müstamel su) denir. Bu su, İmâm-ı Âzam’a göre kaba necasettir. Ebû Yusuf’a göre, hafif necasettir. İmâm-ı Muhammed’e göre temizdir “rahmetullahi teâlâ aleyhima”. Fetva da böyledir. Bununla necaset temizlenir. Fakat, abdest alınmaz ve gusül edilmez. Şâfiî’de de böyledir. İçmek ve hamur yapmak mekruhtur. Peştemala, elbiseye, kurnaya sıçrarsa ve necaset temizlemekte kullanılan her su, iğne ucu kadar sıçrarsa, kabı ve elbiseyi pisletmez. Necaset temizlemekte kullanılmış sular, bir yerde birikirse, bu suya bulaşan şeyler, pis olur. Abdestsiz veya cünüp olan kimse veya haid kadın veya müşrik, kâfir, necaset bulaşmamış olan avucunu bir yere sokup su alsa veya kolunu sokup, içindeki tası alsa, o yerdeki su 4 mezhepte de pis olmaz. Necaset üzerinden akan suyun yarıdan fazlası necasete temas ederse, bu su pis olur. Azı değerse ve necasetin 3 sıfatı suda bulunmazsa, pis olmaz. Necaset yanınca, külü temiz olur. Tezek yakarak ısıtılan fırında, ekmek pişirilir. Merkeb, domuz ve leş, tuz içine düşüp, tuz olsalar, temiz olurlar. Kuyuya düşen gübre, zamanla çamur haline gelse, temiz olur. Müstamel su, malikide hem temizdir. Hem de temizleyicidir. Yani müstamel su ile abdest alınır ve gusül edilir. [Menahicü’l-ibad]
Şıra, yani üzüm suyu temizdir. Şarap haline dönünce pis olur. Şarap, sirke olunca temiz olur. Elbisenin veya vücudun bir yerine necaset gelse, bu yeri bulamasa, zannettiği yeri yıkasa temiz olur. Namazdan sonra meydana çıksa, namazı iade etmez. Döven hayvanı buğdayın bir yerine bevl etse, herhangi bir parçası yıkansa veya hediye verilse, yenilse veya satılsa, geri kalanlar temiz olur.
Kuruduktan sonra da görülen pislikler, kan, yukarıda bildirildiği üzere, bulunduğu yerden çıkarılıp, kendisi ve eseri giderilince, o yer temiz olur. Yıkamakta belli bir adet yoktur. 1 kere yıkamakla da çıkarsa kâfidir. Necaset giderilip de, eseri, yani renk ve koku kalırsa, zararı olmaz. Sıcak veya sabunlu su lazım gelmez.
Necis boya ile boyanan kumaş ve beden, 3 kere yıkanınca temiz olur. Su renksiz akıncaya kadar yıkamak daha iyidir. Deri altına necaset, mesela ispirtolu ilaç şırınga edilse, iğne yerini 3 kere yıkayınca temiz olur. Necaseti çıkarmak için deriyi kaldırmak lazım olmaz. Deriye, yaraya sürülen necis ilacın ete karışan kısmı ve necis sürme çekilen göz yıkanmaz. Dışarıda kalan kısım ve yara üstündeki kurumuş kan, zarar vermeyecek şekilde yıkanıp giderilir. Zarar olursa yıkanmaz. Fakat üzerinde dirhem miktarı necaset bulunan kimse imâm olamaz. Görülmeyen necasetler, mesela ispirto ve idrar bulaşan eşya, leğende, çamaşır makinesinde, ayrı sular ile temizlendiği zannedilinceye kadar yıkanır. 1 kere yıkamakla temizlenirse, kâfi olur. Yıkarken, makinedeki su ve diğer eşya, necis olmazlar. Vesvese, şüphe edenlerin 3 kere yıkaması ve hepsinde sıkması lâzımdır. Herkesin, kendi kuvveti kadar sıkması kâfidir. Çürük, ince veya büyük olduğu için sıkılmayan eşya, mesela halı, beden, deri gibi necaseti emen şeyler, her 3 yıkayışta, kurutulur. Yani, su damlaması kesilinceye kadar beklenir. Desti, çanak ve bakır gibi necaseti emmeyen şeyleri ve denizde, derede [muslukta] yıkanan her şeyi sıkmak ve kurutmak lazım değildir.
(Halebi)de diyor ki (Mutlak su ile ve mukayed su ile ve her temiz mâyi [sıvı] ile necaset temizlenir. Çocuk, memedeki kusmuğunu yalarsa ve eline kan, şarap bulaşan kimse, bunu yalayıp tükürse, eli de, ağzı da temiz olur. Elbise, yalamakla temiz olmaz. Yıkamak lâzımdır. Her hayvanın safrası, bevli gibidir. Hınzırdan başka her hayvan ve insan ölünce, kılı, kemiği, siniri ve dişi pis olmaz. Elini kediye yalatmak mekruhtur. Yaş don giyen, yellense, don necis olmaz. Leş derisi, necis olmayan madde ile dabağlanınca temiz olur. Necis madde ile mesela leş yağı ile dabağlanmış ise, 3 kere yıkayıp sıktıktan sonra temiz olur. Eti yenmeyen hayvan, ahkâm-ı İslamiyeye uygun kesilince yalnız derisi temiz olur. Domuz derisi, yılan derisi ve insan derisi hiç temiz olmaz. Çıplak kimse, dabağlanmamış leş derisi ile örtünemez. Böyle deri satılamaz. Çünkü, kendisi pistir. Pislenmiş kumaş böyle değildir. Katı yağ içine fare düşerse, fareye temas eden yağ atılır. Geri kalan yağ temiz olur. Sıvı yağa fare düşse, hepsi pis olur. Necis yağ ile ve domuz yağı ile yağlanan kösele, yıkanınca temiz olur.
Tavsiye Yazı –> Namazın Farzları Nelerdir?