Sual: Osmanlı Devleti’nde tatbik edilen devşirme müessesesi İslâm hukukuna uygun mudur? Cevap: İslâm hukukunda hür insanların köleleştirilmesi câiz değildir. Köle statüsü, ya savaşta elde edilen esirler, yahud daha evvel meşru bir şekilde köleleştirilmiş kişilerin çocukları için bahis mevzuu olur. Savaşta elde edilen esirler köle yapılırsa, bunun beşte biri devlete, beşte dördü gâzilere aittir. Beşte birin…
Sual: Sultan II. Mahmud, yeni kurduğu Türk ordusunda, zekâlarının azlığından dolayı Çerkezler’in miralaylıktan (albaylıktan) daha yukarı terfi etmemeleri için ferman çıkarmış. Sultan II. Selim de, cinsî hayatta kadın rolü oynayarak Türk halkının ahlâkını bozuyorlar diye Arnavutlar’ın Anadolu’ya geçmelerini yasak etmiş. İsmail Hami bey’in kitaplarından okuduğum bu bilgiler doğru mudur? Şu halde Osmanlı Devleti’nde ırkçılık var…
Sual: Gerçek ve sahte seyyidler nasıl ayrılır? Osmanlı Devleti’nin belki kendi bünyesinde bir kontrol mekanizması vardı. Ama Acemistan ya da diğer yerlerde bunun bir kontrolü var mıdır? Ya da seyyidlerin kendi kendilerine kurdukları bir mekanizma var mıydı? Cevap: Osmanlılarda seyyid olarak bilinenlerin ekserisi uydurmadır. Vergi ve askerlik muafiyetine kavuşmak maksadıyla mahkemeye müracaat edip iki şâhit…
Sual: Osmanlı Devleti zamanında “Deliler” diye bir ordu birliği olduğunu işittim. Bu doğru mudur? Varsa niçin bu ismi almışlar? Cevap: Osmanlı ordusunda öncü hizmetleri görmek üzere akıncı ocağı vardı. XVI. asır sonunda akıncı ocağı zaafa uğradığı için bunların fonksiyonunu Kırım tatarları yerine getirmeye başladı. Taşralarda da vâliler deli (delil) adıyla bir askerî sınıf teşkil etti.…
Sual: İrade-i seniyye ile ferman arasında ne fark vardır? Cevap: Her ikisi de aynı mânâya kullanılmıştır. İrade-i seniyye, padişahın iradesi demektir. Ferman ise bu iradenin yazıldığı resmî evrakın adıdır. Padişah, icraî kararlarını fermân, bitiğ, hükm-i şerif, irade-i seniyye gibi isimler taşıyan resmî vesikalar vâsıtasıyla ısdâr ederdi. Muhtelif dairelerden sadrâzamlığa gelen tezkireleri sadrâzam uygun bulursa mütâlaasıyla…
Sual: Ahlak ilmi nedir? Nasıl ahlaklı olunur? Cevap: Ahlak; istemeden, kendini zorlamadan insanda meydana gelen meleke, yani yerleşmiş huy, seciye, tabiattır. İnsanın sözleri, hareketleri ve davranışları ahlakına bağlı olarak meydana gelir. Kötü huylardan kurtulup, iyi huylu olma yollarından bahseden ilme, Ahlak ilmi denir. Ahlak ilmi, İslamiyette 8 yüksek dini ilimden biridir. Müslümanların öğrenmeleri lazım olan…
Sual: Ahlakını güzelleştirmek isteyen bir müslüman neler yapmalıdır? Cevap: Müslümanın her şeyden evvel kalbini temizlemesi lazımdır. Çünkü, kalp, bütün bedenin reisidir. Bütün uzuvlar kalbin emrindedir. Peygamberimiz, “İnsanın bedeninde bir et parçası vardır. Bu iyi olursa, bütün uzuvlar iyi olur. Bu kötü olursa, bütün organlar bozuk olur. Bu, kalptir” buyurdu. Yani bu, yürek denilen et parçasındaki gönüldür.…
Sual: Dini kitaplarda ilmihalde geçen “küfre düşmek” tabiri nedir? Küfre düşüren haller ve sözler nelerdir? Cevap: Kötülüklerin en kötüsü, Allahü teâlâya inanmamak, ateist olmaktır. Muhammed aleyhisselâma inanmamak küfür [Allah’a düşmanlık] olur. Meleklerin, insanların ve cinnin iman etmeleri, inanmaları emrolundu. Muhammed aleyhisselâmın, Allahü teâlâdan getirip bildirdiği şeylerin hepsine kalp ile inanıp, dil ile de ikrar etmeye,…
Sual: Kaç çeşit küfür vardır. Cevap: Küfür 3 çeşittir: Cehli, cühudi [inadi] ve hükmi. 1-) Küfür olduğunu herkesin bildiği bir şeyi, işitmediği, düşünmediği için kâfir olanların küfrü küfr-i cehlidir. Cehil de iki türlüdür: Birincisi basittir. Böyle kimse, cahil olduğunu bilir. Bunlarda, yanlış itikat olmaz. Hayvan gibidirler. Çünkü, insanı hayvandan ayıran, ilim ve idraktir. Bunlar, hayvandan…
Sual: Mal ve mevki hırsının zararları nelerdir? Dinimizin bu meselede hükmü nedir? Cevap: Ahlak kitaplarında yazan kalp hastalıklarının, yani kötü huyların 3.’sü, mal ve mevki hırsıdır. Aşağıdaki hadis-i şerifler hubbürriyaset denilen, bu hastalığın teşhis ve tedavisine ışık tutmaktadır: “İki aç kurt, bir koyun sürüsüne girdiği zaman, yaptıkları zarardan, mal ve şöhret hırsının yapacağı zarar daha…