Sual: Uyumak abdesti bozar mı?
Cevap: Uyku, aslında bizatihi abdesti bozmaz. Ancak uyku halinde abdesti bozacak hades meydana gelebileceği için, abdesti bozanlardan sayılmıştır.
1) Ayakta uyumak abdesti bozmaz.
2) Rükû ve secde hâlinde uyumak bozmaz. Mesnun, yani sünnete uygun şekilde (karnını uyluklarından ayırmak ve kollarını iki yana açmak suretiyle) yaptığı secdede uyumak abdesti bozmaz. Secdede uyumanın abdesti bozmaması, namaza ve tilâvet secdesine mahsustur; bazı âlimlere göre namaz dışında da bozmaz. Kasten olsun veya olmasın. (Rükû ve secdede uyumak abdesti bozmaz ise de, uyandığı zaman eksik bıraktığı rüknleri tamamlamazsa, namazı bozar.)
3) Yatarak uyumak, iki yanına ve yüzü koyun ise abdesti bozar. Sırt üstü yatmak ise ihtilaflıdır; zira makadı yere döşelidir.
4) Oturarak uyumak, temekkün üzere olursa, yani dizlerinin üstünde veya makadı yere yerleştirmiş olup, bir yere dayanmayarak olursa, abdesti bozmaz. Terebbu veya teverrük ederek, yani bağdaş kurarak veya kadınların oturduğu gibi makadını yere koyup iki ayağını yandan dışarı çıkararak veya bir ayağını dikip diğeri üzerine otururken uyumak abdesti bozulmaz (Hindiyye, Halebî). Bozulur diyenler de vardır.
5) Dizleri üzerinde oturup karnını uyluklarına yapıştırmak suretinde yüzükoyun uyuyanın abdesti bozulmaz. İmam Ebu Yusuf’a göre bozulur.
6) İhtiba ederek, yani makadı üzerine oturup dizlerini diken ve iki kolunu bacakları üzerinde kavuşturarak (köpek oturuşu) başı dizlerinin üstünde uyuyan kimsenin abdesti bozulmaz.
7) Her hangi bir şekilde uyurken bir şeye dayanıyorsa, bu dayandığı şey alınsa düşecek şekilde ise, abdesti bozulur. Ebû Hanîfe’den rivâyet edildiğine göre ise, her halükârda abdesti bozulmaz. Çünkü makadı yere dayanmıştır. Bir şey çıkmamasından emin bulunmaktadır.
8) Temekkün üzere oturarak (bir yere dayanmadan, dizüstü veya ihtibâ ederek, bazı âlimlere göre teverrük veya terebbu’da da) uyuyan kimse, düşse, makadı yerden ayrılırsa, abdesti ittifakla bozulur. Düşer düşmez kalkan kimsenin de bozulmaz. Bir mikdar yerde kaldıktan sonra uyanırsa, bozulur. Zira yatarak uyumuş demektir.
9) Temekkün üzere oturduğu yerde hafif eğilerek uyuyan kimse düşse, eğer düşerken, yani yanı yere gelmeden, yahud yanı yere gelir gelmez, aralıksız uyanırsa, abdesti bozulmaz.
(Mebsut, Halebî, Hindiyye, İbni Âbidin, Nimet-i İslâm)
Tavsiye Yazı –> Hüsün ve kubuh meselesi nedir?
1 Yorum