Sual: Cuma namazı hükümleri nelerdir?
Cevap: Cuma namazı 16 rekattir. Bunun 2 rekatini kılmak her erkeğe farz-ı ayndır. İnanmayan, ehemmiyet vermeyen kâfir olur. Öğle namazından daha kuvvetli farzdır.
İmam otururken veya secde-i sehv yaparken yetişen, imama uyar. İmam selam verince, kalkarak 2 rekat Cuma namazını tamamlar. Bayram namazına geç yetişen de böyle yapar.
İmam minbere çıkınca, cemaatin namaz kılması ve konuşması haram olur. Hatib efendi duâ ederken, cemaat sesle âmin demez. İçinden sessiz denir. Salavâtı de ses ile değil, kalp ile söylerler. Kısacası, namaz kılarken yapması haram olan her şey, hutbe dinlerken de haramdır. Uzakta olup hutbeyi işitmeyenlere de haramdır. Akrep, hırsız, kuyu gibi zararlı şeyleri, zararları dokunacak olana, bunu söyleyip kurtarmak câizdir. El ile baş ile işaret ederek bildirmek iyi olur. Müezzinlerin hutbe arasında bağırarak, bir şey okuması mekruhtur.
Cuma namazı için, 1. ezanı işiten her müslümanın işini, alış-verişini bırakıp namaza gitmesi farzdır. Peygamberimiz “sallallâhü aleyhi ve sellem” zamanında 1. ezan yoktu. Yalnız minberin önünde okunurdu. Osman “radıyallâhu anh” halife iken, 1. ezanı da emretti. Resûlullahın “sallallâhü aleyhi ve sellem” minberi, mihrabın sol tarafında idi ve 3 basamak idi. [Mihrap önünde kıbleye karşı duran kimsenin sağ tarafında minber ve sol tarafında Hucre-i saadet bulunur.] Hutbenin 2. kısmını, aşağı basamaya inip okuyup, sonra tekrar yukarı basamaya çıkmak, çirkin bir bidattir.
Hutbe ile namaz arasında hatib efendinin dünya işlerinden söylemesi tahrimen mekruhtur. Farzları yapmayı, haramlardan kaçınmayı söyleyebilir. Hutbeden olmayan şeyleri söyleyerek, namazı geciktirirse, hutbesi kabul olmaz. Hutbeyi tekrar okuması lazım olur. Çocuğun hutbe okuması câiz olup namazı imâm kıldırır. Cuma günü, öğleden evvel sefere çıkmak câizdir. Öğleden sonra Cuma kılmadan çıkmak mekruhtur.
Mekke-i mükerreme ve Bursa gibi, harp ile alınan şehirlerde, minbere çıkarken sol eline kılıç alır. Kılıca dayanarak okur.
Yemek yerken, ezan okunursa, namaz vakti kaçacaksa, yemeği bırakır. Cemaati kaçıracaksa, yemeği bırakmaz. Yalnız kılar. Cuma namazı cemaatini kaçırmaz.
Köylü Cuma namazı için ve alış veriş için şehre gelirse, namaz niyeti fazla ise, Cuma namazına gitmek sevâbına kavuşur. Namaz sevâbı başkadır. Bu sevaba herhalde kavuşur. Dünya işi de düşünerek yapılan her ibâdet böyledir.
Hutbe başlamadan önce, omuza, elbiseye basmamak üzere, minbere veya mihraba yakın olmak için saflar arasından geçmek câizdir. Hutbe okunurken yer değiştirmek, yanındakine sıkıntı vermek haramdır. Cemaat arasında dolaşarak dilenmek ve buna sadaka vermek haramdır. Böyle dileneni camiden çıkarmalıdır.
Yalnız Cuma günleri oruç tutmak ve yalnız Cuma geceleri teheccüd kılmak mekruhtur. Güneş tepede iken, [yani öğle namazının vaktinden temkin zamanı kadar evvel olan zaman içinde], her namazı kılmak haramdır. Bu zamanda, her namazı kılmanın, Cuma günleri de haram olduğu sözü daha kuvvetlidir.
Sual: İmam Cuma hutbesini okusa, namazını başkasına kıldırtsa olur mu?
Cevap: Caiz ise de hilaf-ı evladır. Ayrıca cemaatte yanlış anlaşılmaya sebebiyet verebilir.
Tavsiye Yazı –> Cuma namazının şartları nelerdir?
Tavsiye Yazı –> Cuma hutbesi hangi dilde okunur?