Sual: Kaç çeşit hac vardır?
Cevap: İslâmın 5. şartı hacdır. Yani, ömründe bir kere, Kâbe-i muazzamaya gitmek farzdır. İkinci ve daha sonra yapılan haclar, nâfile olur. Hac, lügatta, kasıt etmek, yapmak, istemek demektir. İslamiyette, belli bir yeri, belli bir zamanda, belli şeyleri yaparak ziyaret etmek demektir. Bu belli şeylere (Menasik) denir. Menasikten her birine (Nüsük) denir. Nüsük, ibâdet demektir. Hac ve umreye de nüsük denir. Resûlullah “sallallâhü aleyhi ve sellem”, hicretin 10. yılında, Kusva adındaki devesine binerek hacca gitti. Dürrü’l-muhtar’da, Cuma namazı sonunda diyor ki “Ticaret yapmak ve hac etmek için giden kimsenin, hac niyeti ziyâde ise, sevap kazanır. [Sevâbın miktarı, hac niyetinin çokluğuna göre değişir.] Ticaret niyeti çok ise veya iki niyet eşit ise, hac sevâbı kazanamaz. Fakat, şartlarını yerine getirdi ise, yalnız farzı yapmış olur. Farzı yapmamak azabından kurtulur. Gösteriş için yapılan her ibâdet ve hayrat ve Hasenât sevâbı da böyledir”.
Hac yapan kimseye, hacı denir. 3 türlü hacı vardır:
1) Müfrid hacı: İhrama girerken, yalnız hac yapmaya niyet eden kimsedir. Mekke’de oturanlar, yalnız müfrid hacı olur.
2) Karin hacı: Hac ile ömreye birlikte niyet eden kimsedir. Önce ömre için tavaf ve say edip, sonra ihramdan çıkmadan ve traş olmadan, hac günlerinde hac için, tekrar tavaf ve say yapar. Kıran hac sevâbı, diğer ikisinden fazladır.
3) Mütemetti hacı: Hac aylarında ömre yapmak için ihrama girip ve ömre için tavaf ve say yapıp ve tıraş olup ihramdan çıkar. Memleketine gitmeyerek, o sene, terviye gününde veya daha önce, hac için ihrama girerek, müfrid hacı gibi hac yapan kimsedir. Yalnız, tavaf-ı ziyaretten sonra da say yapar. Temeddü hac sevâbı ifrad hacdan çoktur. Hac ayları, Şevval, Zıll-kade ayları ile Zilhiccenin ilk 10 günüdür. Karin ve mütemetti hacıların şükür kurbanı kesmesi vâcibdir. Kurbanı kesemeyecek ise, Zilhiccenin 7, 8 ve 9. günlerinde ve bayramdan sonra 7 gün daha oruç tutması lazım olur. Hepsi 10 gün olur. Mekkeliler karin ve mütemetti olamaz.
Ömre, hac zamanı olan 5 günden başka, senenin her günü, ihram ile yapılan, tavaf ve say yapmak ve saç kazımak veya kesmektir. Ömre, ömründe bir kere, Hanefi ve Maliki mezheblerinde müekked sünnet, Şâfiî ve Hanbeli Mezheblerinde farzdır. Farz olan hacca (Hacc-ı ekber) veya (Haccetül-İslam) denir. Umreye (Hacc-ı asgar) denir.
Tavsiye Yazı —> Hac ve umreye dair sualler