Sual: Kira akdini (sözleşmesini) tek taraflı bozmak caiz midir? Cevap: Kira, satış gibi iki taraflıdır ve tek taraflı bozulamaz. Ancak mücbir sebep müstesnadır. Hidaye’de der ki: Hanefilere göre belli özürlerle icare akdi feshedilebilir. İmam Şafiî ise bunun ancak ayıp sebebiyle feshedilebileceğini söyler. Nitekim ona göre menfaatler, a’yân (görülen mal) menzilesindedir ki bu akdi menfaatler üzerine…
Sual: Altın ve gümüş dışındaki paralarla muamele yapınca, bu paralar kesada uğrayınca (geçmez olunca) veya kıymeti düşerse ne olacaktır? Cevap: İbn Abidin’de der ki: “Bir kimse 10 (metal veya kâğıt) lira borç alsa, para daha sonra tedavülden kalksa, Ebu Hanife’nin kavline göre bizatihi onların mislini ödemesi gerekir. İmam Ebu Yusuf ile İmam Muhammed’e göre, gümüşten…
Sual: Herhangi bir bankadan, zaruret olmadan para çekip fâiz ödemek, her zaman ve her yerde haramdır. Böyle olunca, kâfirler, bankadan yüzbinlerce lira çekip büyük işler yapıyor. Müslüman tüccar, bankadan hiç para çekemediği için, büyük işler göremiyor. Ticaret kâfirlerin elinde kalıyor. Müslüman tüccar, onların elinde oyuncak oluyor? Cevap: Müslüman tüccar, müslüman zenginlerden karz-ı hasen olarak, ödünç alır.…
Sual: İslam hukukunda kimlerin şahitliği geçerlidir, kimlerin değildir? Meseleden meseleye farklılık gösterir mi? Cevap: Dürrü’l-muhtar 5. ciltte, altın ve gümüş kullanmayı anlatırken diyor ki insanların birbirleri arasında olan işlere (Muamelat) denir. Muamelatta bir fasıkın veya kâfirin sözü de kabul edilir. Akıllı olan çocuk ve kadın da erkek gibidir. Bunlardan biri, bu eti kitaplı kâfirden aldım…
Sual: Teverruk nedir? Caiz midir? Cevap: Teverruk, bir malı vadeli alıp, bunu bir üçüncü şahsa peşin ucuza satmak demektir. Kredi ihtiyacı sebebiyle müracaat edilen bir usuldür. Bugün kredi ihtiyacı olan kimse, bankaya müracaat ediyor. Banka, herhangi (umumiyetle beynelmilel piyasada tedavül eden maden, buğday, petrol gibi) bir malı alıp, kredi talebinde bulunan kişiye vadeli satıyor, sonra…
Sual: İslamiyette iktisat esasları nelerdir? İslamî hükümlerin tatbik edildiği bir ülkede ekonomik sistem nasıl olmalıdır? Cevap: Sosyal adalet üzerine kurulmuş, meşrû kazanç esasına dayalı, hür dünyada tatbîk edilen liberal ekonomiye yakın bir ekonomik anlayış hâkimdir. Ekonomik kâideler, İslâm hukukunun umumî prensipleri ile bir bütünlük arz eder. Kapitalizm ve komünizmde olduğu gibi bir teori veya bir…
Sual: Fıkıh kitaplarından alışveriş bilgileri kısımlarını okurken tam anlayamıyorum. Bilmediğim çok fazla kelime oluyor. İslam hukukunun alışveriş kısmında bilmem gereken temel ıstılahlar nelerdir? Cevap: (Bey’), satmak demektir. (Şira), satın almak demektir. İslamiyette bey’ ve şira, 2 kişinin mallarını, râzı olarak, birbirlerine (Temlik) etmeleri, yani seve seve değiştirmelerine denir ki türkçesi (Satış)dır. Bir kimse, Zeyd’e ve…
Sual: İslam hukukunda kira ahkamı nasıldır? Kaç çeşit kira vardır? Misaller verebilir misiniz? Cevap: İcare, bir malın, kendini değil de, menfaatini yani kullanılmasını satmak olup kiraya vermek demektir. İcap ve kabul ile yapılır. Bu satışın semenine (Kira, ücret) denir. Mal sâhibine (Acir) veya (Mucir), kiracıya ve işverene, yani ücreti ödeyene, (Müstecir), kendi kuvvetini veya sanatını…
Sual: Sigorta yaptırmak caiz midir? Bulunduğumuz yerin darülislam veya darulharb olması önemli midir? Cevap: İbni Âbidin “rahmetullâhi aleyh”, Reddü’l-muhtar kitabında, kâfirin eman ile yani izin verilerek İslam memleketine gelmesini anlatırken diyor ki başka bir memlekete, onların izini ile giren kâfire (Müstemin kâfir) denir. Darülİslama müstemin olarak gelen bir kâfir, burada yaşamakta olan bir zimmi gibi,…
Sual: İslam hukukunda hibe (hediye) ahkamı nasıldır? Neler hediye edilebilir? Neler edilemez? Cevap: İbni Âbidin (Hibe)yi anlatırken diyor ki “Hibe, yani teberru ve hediye, karşılık beklemeden, ayn olan malını, zengine vermektir. Menfaat hediye edilmez. İare edilir. Deyn, yani alacak, ancak borcluya veya bundan almasını emretmek şartı ile başkalarına hediye edilebilir. Verdiği malın, kendi malı ile…