Sual: Bey ve şira’da (alışveriş ilminde) mekruh satış nedir? Nasıl olur? Misaller verebilir misiniz? Cevap: Aslı ve sıfatı İslamiyete uygun ise de, kendisine, İslamiyetin yasak etmiş olduğu bir şey karışmış olan şatıştır. Cuma günü öğle ezanı ile imâm selam verinceye kadar olan zamanda alışveriş yapmak mekruhtur. Satın almayacağı bir malın semenini, başka müşteriler arasında yükseltmek…
Sual: Bey ve Şira’da (alışveriş ilminde) batıl satış neye denir? Batıl olan satışların özellikleri nelerdir? Batıl satışlara misaller verebilir misiniz? Cevap: Aslı da, sıfatı da İslamiyete uygun olmayan bey’dir (satıştır). Batıl satışlar, câiz değildir ve haramdır. Büyük günahtır. Batıl satışla, müşteri malı teslim alsa bile mülkü olmaz. Bayiın (satıcının) rızası ile almış olduğundan, müşteri elinde…
Sual: Bey’ ve Şira (alışveriş ilminde) Sahih satış nedir? Nasıl olur? Misallerle izah edebilir misiniz? Cevap: Aslı ve sıfatı İslamiyete uygun olan bey’ [satış]dir. Her çeşit bey’in sahih olması için, alıcı ve satıcının aynı kimse olmaması, yani bir kimsenin hem satıcıya, hem alıcıya vekil olarak kendi kendine satış yapmaması, akıllı olmaları, (Akid) yapılması, yani birinin…
Sual: İslam hukukunda şirket hükümleri nelerdir? Cevap: İbni Âbidin’de ve Atıf Bey’in “rahmetullahi teâlâ aleyh” Mecelle’nin 1045 ve 1060 ve 1329. maddeleri ve sonrası şerhlerinde diyor ki: Şirket, ortaklık demektir. İslamiyette, şirketler 2 kısımdır: 1) Mülk şirketi: İki veya daha çok kimsenin, miras veya hediye sûreti ile veya parasını belirli oranda verip satın alarak, ayn…
Sual: Alışverişte muhayyerlik nasıl olur? Cevap: Bayi veya müşterinin, alış verişten vazgeçebilmek hakkına, (Muhayyer olmak) denir. Muhayyerlik, sahih ve fâsid bey’lerde câiz olup 3 türlüdür: 1) Pazarlık ederken muhayyer olmayı şart koymaktır: Bu muhayyerlik 3 günden fazla olamaz. Bu müddet söylenmez ise, muhayyerlik olmaz. İmameyne göre, müddet belli olmak şartı ile çok uzun zaman muhayyer…
Aşağıdaki yazı, Kimyâ-i Saadet kitabından tercüme edildi: Bu kitabımıza her zaman karşılaşılan şeyleri seçip yazdık. Bu kadarını bilmeyen, harama ve faize düşer de haberi olmaz. Sormasını da bilemez. Ahkâm-ı İslamiyeyye uygun birçok alışveriş yapanlar vardır ki bunların müslümanlara zarar ve ziyanı da dokunuyor. Bunları yapanlar, lanet içinde kalıyor. Alışverişte müslümanlara ziyan yapmak iki türlü olur:…
Sual: Bey ve Şira ilminin ehemmiyeti nedir? Cevap: (Bey’), satmak demektir. (Şira), satın almak demektir. İnsanlar birbirlerine muhtaç olup birlikte yaşamaya mecburdurlar. Bey’ ve şira olmasaydı, yer yüzünde nizam olmazdı. İslamiyette bey’ ve şira, arz ve talep esasına göre yürür. İslamiyet, ferdin iktisadi hürriyetine saygı gösterir. Hususi teşebbüslere ve sermayeye salahiyet verir. Allahü teâlânın emrettiği…
Sual: Banka nedir? İslamiyette banka olur mu? Banka ile iş yapmak caiz mi? Cevap: Önce şunu bildirelim. İslamiyette fâiz haramdır. Fâiz, yalnız İslamiyette değil, semavi dinlerin, yani hak olan, doğru olan dinlerin hepsinde haramdır. Faizin azı da, çoğu da haramdır. En büyük günahlardandır. Faizin ve bankanın ne demek olduğunu iyi anlamak lâzımdır. Dinimiz ticarete ve büyük…
Sual: Ticaret yaparken dinini kayırmak nasıl olur? Cevap: Kimyâ-i saadet kitabında, 5. babda buyuruyor ki: Bir kimsenin dünya ticareti, ahiret ticaretine mâni olursa, bu kimse bedbahttır, zavallıdır. Bir çömlek almak için, altın kupa verene ne denir? Dünya, saksı parçası gibidir. Hem kıymetsizdir, hem de çabuk kırılır. Ahiret ise, altından kupa gibidir ki hem çok kıymetlidir,…
Sual: Ticarette ihsan nasıl olur? Cevap: Kimyâ-i saadet kitabı, 3. asıl, 4. babda buyuruyor ki: Allahü teâlâ, adalet yapmak emrettiği gibi, ihsan etmeyi de emrediyor. Bundan evvelki babda, adalet yapmayı bildirdik. Bunları öğrenen, zulüm yapmaktan kurtulur. Şimdi ihsan nasıl yapılacağını anlatacağız: Araf sûresi, 55. âyetinde meâlen, “İhsan edenlere, elbette rahmetim çok yakındır” buyuruldu. Yalnız adalet…