Sual: İnsanın nefsine uymasının zararları nelerdir? Nefsin hileleri ile nasıl başa çıkılır? Cevap: Kalp hastalıklarının, yani kötü huyların 7.si, nefsin hevasına, şehvetlerine, isteklerine, lezzetlerine tabi olmaktır. Bunun kötü olduğu, âyet-i kerimelerde açıkça bildirilmiştir. Nefsin arzularının, insanı Allah yolundan saptırıcı oldukları, Kur’ân-ı Kerîmde haber verilmiştir. Çünkü nefs, daima Allahü teâlâyı inkar, Ona inat, isyan etmek ister.…
Sual: Taklidi iman caiz midir? Cevap: Ahlak kitaplarında bahsedilen kalp hastalıklarından birisi de, tanımadığı kimseleri taklit etmektir. Ehl-i sünnet alimi olduğu anlaşılmayan kimsenin sözlerinin, kitaplarının ve kendisinin medh olunmasına, yaldızlı, ateşli propagandalara aldanarak, buna tabi olmak caiz değildir. Nasıl kimse olduğunu araştırmadan, onu güvendiği kimselere sormadan, itikadında, sözlerinde ve ibadetlerinde ona uymak, insanı felakete götürür.…
Sual: Riya nedir? Riya ile yapılan ibadetler kabul olur mu? Cevap: Ahlak kitaplarında geçen kalp hastalıklarının, yani kötü huyların mühimleri 60 adettir. Bunlardan 9.su riyadır. Riya, bir şeyi olduğunun tersine göstermektir. Kısaca, gösteriş demektir. Ahiret amellerini yaparak ahiret yolunda olduğunu göstererek, dünya arzularına kavuşmak demektir. Kısaca, dünya kazancına dini alet etmektir. İbadetlerini göstererek, insanların sevgisini…
Sual: Tul-i emel caiz midir? Cevap: Ahlak kitaplarında anlatılan kalp hastalıklarının birisi de tûl-i emeldir. Tûl-i emel, zevk ve safa sürmek için çok yaşamayı istemektir. İbadet yapmak için, çok yaşamayı istemek, tul-i emel olmaz. Tûl-i emel sahipleri, ibadetleri vaktinde yapmazlar. Tövbe etmeyi terkederler. Kalpleri katı olur. Ölümü hatırlamazlar. Vaaz ve nasihattan ibret almazlar. Hadis-i şerifte,…
Sual: Tama nedir? Tamanın zararları nelerdir? Cevap: Ahlak kitaplarında anlatılan kalp hastalıklarının biri de tamadır. Dünya lezzetlerini haram yollardan aramaya tama denir. Tamaın en kötüsü, insanlardan beklemektir. Kibre, ucba sebep olan nâfile ibadetleri ve ahireti unutturan mubahları yapmak da Tama olur. Tamaın zıttına, aksine tefviz denir. Tefviz, helal ve faydalı şeyleri kazanmaya çalışıp da, bunlara…
Sual: Kibirli olmak günah mıdır? İnsanın kibirli olduğunu gösteren alametler nelerdir? Kibrin her çeşidi de aynı hükümde midir? Cevap: Kibir, ahlak kitaplarında kalp hastalıkları ve kötü huylar arasında zikredilir. Kibir, kendisini başkasından üstün görmektir. Kendini ondan üstün görmekle, kalbi rahat eder. Ucub da kendini ondan üstün bilmektir. Burada başkasını düşünmez. Kendini ve ibadetlerini beğenir. Kibir;…
Sual: Çevremizde bazı insanlar kibirden kaçayım derken tevazuda çok aşırıya gidiyorlar. Böyle yapmak caiz midir? Bu işin ölçüsü nedir? Cevap: Tevazuun aşırı miktarına tezellül, bayağılık, kendini aşağı tutmak denir. Tezellül haramdır. Başka haramlarda olduğu gibi, bu da zaruret ile caiz olur. Dinini, canını, malını, ırzını korumak, zalimden kurtulmak, zaruretdir. Meşakkat, haraç bulununca, kolaylık aramak, caiz…
Sual: Yaptığı ibadetlerler ile övünmek iftihar etmek caiz midir? Cevap: Ucub, ahlak kitaplarından kötü huylar arasında zikredilir. Ucub, yaptığı ibadetleri, iyilikleri beğenerek, bunlarla övünmektir. Yaptığı ibadetlerin, iyiliklerin kıymetini bilerek, bunların elden gitmesini düşünerek korkmak, üzülmek ucub olmaz. Yahut, bunların Allahü teâlâdan gelen nimetler olduğunu düşünerek, sevinmek de, ucub olmaz. Bunların Allahü teâlâdan gelen nimetler olduğunu…
Sual: Hased etmek kıskançlık günah mıdır? Elimizde olmadan kalbimize hased gelirse günah olur mu? Hased etmekten nasıl kurtulabilirim? Cevap: Hased, kıskanmak, çekememektir. Allahü teâlânın ihsan ettiği nimetin ondan çıkmasını istemektir. Faydalı olmayan, zararlı olan bir şeyin ondan ayrılmasını istemek, hased olmaz, gayret olur. Mesela, ilmini, mal, mevki ele geçirmek, günah işlemek için kullanan din adamından…
Sual: Bir insandan nefret etmek, ona kin beslemek caiz midir? Cevap: Hıkd, ahlak kitaplarında kalp hastalıklarından zikredilir. Hıkd, başkasından nefret etmek, kalbinde ona karşı kin, düşmanlık beslemektir. Kendine nasihat verenlere böyle kin beslemek haramdır. Ona hıkd değil, itaat etmek lazımdır. O, Allahın emrini yerine getirmiştir. Onu sevmek, hürmet etmek lazımdır. Zulüm edene karşı hıkd haram…