Sual: Tul-i emel caiz midir? Cevap: Ahlak kitaplarında anlatılan kalp hastalıklarının birisi de tûl-i emeldir. Tûl-i emel, zevk ve safa sürmek için çok yaşamayı istemektir. İbadet yapmak için, çok yaşamayı istemek, tul-i emel olmaz. Tûl-i emel sahipleri, ibadetleri vaktinde yapmazlar. Tövbe etmeyi terkederler. Kalpleri katı olur. Ölümü hatırlamazlar. Vaaz ve nasihattan ibret almazlar. Hadis-i şerifte,…
Sual: Tama nedir? Tamanın zararları nelerdir? Cevap: Ahlak kitaplarında anlatılan kalp hastalıklarının biri de tamadır. Dünya lezzetlerini haram yollardan aramaya tama denir. Tamaın en kötüsü, insanlardan beklemektir. Kibre, ucba sebep olan nâfile ibadetleri ve ahireti unutturan mubahları yapmak da Tama olur. Tamaın zıttına, aksine tefviz denir. Tefviz, helal ve faydalı şeyleri kazanmaya çalışıp da, bunlara…
Sual: Şeytan insanı en çok nasıl aldatır? Cevap: Şeytanın hileleri çoktur. Bunlardan ahlak kitaplarında yazan 10 tanesi şunlardır: 1. hilesi, Allahü teâlânın senin ibadetine ihtiyacı yoktur, der. Buna karşı Bakara sûresi, 62. âyetinin “Amel-i sâlihin faydası, bunu yapanadır” meâl-i şerifini hatırlamalıdır. 2. hilesi, Allahü teâlâ rahîmdir, kerîmdir, seni de affeder, Cennetine koyar, der. Buna karşı, Lokman…
Sual: Kibirli olmak günah mıdır? İnsanın kibirli olduğunu gösteren alametler nelerdir? Kibrin her çeşidi de aynı hükümde midir? Cevap: Kibir, ahlak kitaplarında kalp hastalıkları ve kötü huylar arasında zikredilir. Kibir, kendisini başkasından üstün görmektir. Kendini ondan üstün görmekle, kalbi rahat eder. Ucub da kendini ondan üstün bilmektir. Burada başkasını düşünmez. Kendini ve ibadetlerini beğenir. Kibir;…
Sual: Cihat ne demektir? Cihat hakkında bilgi verir misiniz? Cevap: Cihat, Emr-i maruf ve nehy-i anil-münker demektir. Bu cihat ikiye ayrılır: Birincisi, gayri müslimlere İslamiyeti tanıtmak, onları küfür felaketinden kurtarmak demektir. İkincisi, müslümanlara ilim-i hallerini öğretmek, onların haram işlemelerine mâni olmaktır. Bunların her ikisi de, üç türlü yapılır. Birincisi, beden ile yapmaktır. Beden ile yani…
Sual: Çevremizde bazı insanlar kibirden kaçayım derken tevazuda çok aşırıya gidiyorlar. Böyle yapmak caiz midir? Bu işin ölçüsü nedir? Cevap: Tevazuun aşırı miktarına tezellül, bayağılık, kendini aşağı tutmak denir. Tezellül haramdır. Başka haramlarda olduğu gibi, bu da zaruret ile caiz olur. Dinini, canını, malını, ırzını korumak, zalimden kurtulmak, zaruretdir. Meşakkat, haraç bulununca, kolaylık aramak, caiz…
Sual: Yaptığı ibadetlerler ile övünmek iftihar etmek caiz midir? Cevap: Ucub, ahlak kitaplarından kötü huylar arasında zikredilir. Ucub, yaptığı ibadetleri, iyilikleri beğenerek, bunlarla övünmektir. Yaptığı ibadetlerin, iyiliklerin kıymetini bilerek, bunların elden gitmesini düşünerek korkmak, üzülmek ucub olmaz. Yahut, bunların Allahü teâlâdan gelen nimetler olduğunu düşünerek, sevinmek de, ucub olmaz. Bunların Allahü teâlâdan gelen nimetler olduğunu…
Sual: Hased etmek kıskançlık günah mıdır? Elimizde olmadan kalbimize hased gelirse günah olur mu? Hased etmekten nasıl kurtulabilirim? Cevap: Hased, kıskanmak, çekememektir. Allahü teâlânın ihsan ettiği nimetin ondan çıkmasını istemektir. Faydalı olmayan, zararlı olan bir şeyin ondan ayrılmasını istemek, hased olmaz, gayret olur. Mesela, ilmini, mal, mevki ele geçirmek, günah işlemek için kullanan din adamından…
İslâm dîni gün geçtikçe yayılıyor, Kur’ân-ı kerîmin nûru, rûhları aydınlatıyordu. Günahkâr insanlar, Allahü teâlânın ihsânı olarak îmân ediyor, hidâyete kavuşuyorlardı. Eshâb-ı kirâmdan olmakla şereflenen bu mübârek zevât; el ele, gönül gönüle veriyor, Resûlullah efendimizin etrâfında pervâne gibi dönüyorlardı. O’nun küçücük bir arzu ve işâretini büyük bir emir biliyor, yerine getirmek için yarışıyor, hâtta bu uğurda…
Sual: Bir insandan nefret etmek, ona kin beslemek caiz midir? Cevap: Hıkd, ahlak kitaplarında kalp hastalıklarından zikredilir. Hıkd, başkasından nefret etmek, kalbinde ona karşı kin, düşmanlık beslemektir. Kendine nasihat verenlere böyle kin beslemek haramdır. Ona hıkd değil, itaat etmek lazımdır. O, Allahın emrini yerine getirmiştir. Onu sevmek, hürmet etmek lazımdır. Zulüm edene karşı hıkd haram…