Sual: Hangi namazlarda ezan ve ikâmet (kamet) okunur?
Cevap: Bunu üç madde halinde bildirelim:
1) Kırda, bostanda, yalnız veya cemaat ile kaza kılarken, erkeklerin ezanı ve ikâmeti yüksek sesle okumaları sünnettir. Sesi işiten insanlar, cinniler, taşlar, kıyamette şahit olacaktır. Birkaç kazayı bir arada kılan, önce ezan ve ikâmet okur. Sonraki kazaları kılarken, hepsine ikâmet okur, ezan okumasa da olur.
Kadınlar, vaktinde ve kaza kılarken ezan ve ikâmet okumaz.
Camide kaza kılan, ezan ve ikâmeti, kendi işiteceği kadar hafif okur. Birkaç kişi, kaza namazını camide cemaat ile kılarsa, ezan ve ikâmet okunmaz. Bütün câmi halkı kaza kılarsa, bu zaman, ezan ve ikâmet okunur. Zaten camide, cemaat ile kaza kılmak mekruhtur. Çünkü, namazı kazaya bırakmak, büyük günah olup bunu herkese bildirmek câiz değildir. Kaza namazını cemaat ile kılabilmek için, imâm ve cemaatin aynı günün, aynı namazını kaza etmeleri lâzımdır. Mesela pazar gününün öğle namazını kaza edecek kimse, salı gününün öğle namazını kaza edecek kimseye veya o pazar gününün öğle namazını edâ eden kimseye uyamaz.
Evinde kaza kılan, şahitleri çoğaltmak için, ezan ve ikâmeti, odada işitilecek kadar, yüksek sesle okur. [Sünneti farz kazası niyeti ile kılan da böyledir.]
2) Evinde yalnız veya cemaat ile vakit namazı kılan, ezan ve ikâmet okumaz. Çünkü, camide okunan ezan ve ikâmet evlerde de okunmuş sayılır. Fakat, okumaları efdal olur. Müezzinin sesini evden duymak lazım değildir. Camide ezan okunmazsa veya şartlarına uygun olmazsa, evde yalnız kılan ezan ve ikâmet okur.
Mahalle camiinde ve cemaati belli kimseler olan her camide, vakit namazı, cemaat ile kılındıktan sonra, yalnız kılan kimse, ezan ve ikâmet okumaz. Böyle camilerde, vakit namazları, imâm mihrabda olarak, cemaat ile kılındıktan sonra, tekrar cemaatler yapılabilir. İmamlığı anlatırken buyuruyor ki sonraki cemaatlerde de, imâm mihrabda bulunursa, ezan ve ikâmet okunmaz. İmamları mihrabda durmazsa, ezanı ve ikâmeti, cemaat duyacak kadar sesle okurlar.
Yollarda bulunan veya imamı ve müezzini bulunmayan ve cemaati belli kimseler olmayan camilerde, çeşitli zamanlarda gelenler, bir vaktin namazı için, çeşitli cemaatler yaparlar. Her cemaat için, ezan ve ikâmet okunur. Böyle camide, yalnız kılan da, ezan ve ikâmeti kendi işiteceği kadar sesle okur.
3) Misafir olanlar, kendi aralarındaki cemaat ile de, yalnız kılarken de, ezan ve ikâmet okur. Yalnız kılanın yanında, arkadaşları kılıyorsa, ezanı terkedebilir. Seferi olan kimse, bir evde yalnız kılarken de, ezan ve ikâmet okur. Çünkü, camide okunan, onun namazı için sayılmaz. Seferi olanlardan bazısı, evde ezan okursa, sonra kılanlar okumaz. Yola en az üç kişi çıkmalı ve biri emirleri olmalıdır.
Tavsiye yazı —> Ezan ve kamete dair sualler