Sual: Ülül Emr’e itaat etmek lazımdır deniliyor. Bu söz doğru mudur? Ülül emr kimdir?
Cevap: Nisa sûresinin 58. âyetinde emrediliyor. Bu âyet-i kerimede meâlen, “Ey îman edenler! Allaha itaat ediniz ve Resûle itaat ediniz ve Ülül-emrinize itaat ediniz!” buyurdu. Burada Ülül-emir, ictihad derecesine yükselmiş olan âlimler demektir. Böyle âlimler de, herkesin bildiği dört büyük imamdır. Yani meşhur olan dört mezhebin imamlarıdır. Bu âyet-i kerimedeki Ülül-emir denilen üstün kimselerin, müctehidler olduğunu, Nisa sûresinin 83. ayeti açıkça bildirmektedir. Bu âyet-i kerimede, “Ülül-emir, Nasslardan ahkâm çıkarabilen âlimlerdir” denilmektedir. Bâzıları, Ülül-emir, hakimler, valiler demektir dedi. Bu söz, nasslardan ahkâm çıkarabilen hakimlerdir demek ise, doğrudur. Bunlar, âlim oldukları için, Ülül-emirdirler. Hâkim oldukları için değil! Dört halife ve Ömer bin Abdülaziz “radıyallahü teâlâ anhüm ecma’în” böyle idi. Câhil, fasık veya kâfir olan emirler böyle değildir. Çünkü, hadis-i şerifte, “Hiçbir kimsenin, günaha sebep olan sözüne itaat edilmez!” buyuruldu. [Fakat hükümete isyan edip ayaklanmak hiçbir zaman câiz değildir.] Lokman sûresinin 15. âyetinde meâlen, “Bilmediğin bir şeyi bana şerik yapmaklığın için uğraşırlarsa, onların bu emirlerine itaat etme!” buyuruldu. Hadis-i şerif, Ülül-emrin ne demek olduğunu açıkça bildirmektedir. Abdullah Darimi’nin bildirdiği hadis-i şerifte, “Ülül-emir, fıkıh âlimleridir” buyuruldu. İmâm-ı Süyuti (İtkan) ismindeki tefsirinde, ibni Abbas’ın “radıyallahü teâlâ anhüma” “Ülül-emir, fıkıh ve din âlimleridir” dediğini yazmaktadır. (Tefsir-i kebir) in 3. cildinin 375. sayfasında ve İmâm-ı Nevevi’nin “rahmetullâhi aleyh” (Müslim şerhi) 2. cildinin 124. sayfasında ve (Mealim) ve (Nişapuri) tefsirlerinde de yazılıdır. Âyet-i kerimelerin ve hadis ve tefsir âlimlerinin bu açık beyanları, müctehidlere itaat etmek lazım olduğunu gösterdiği gibi, mezhepsizlerin “Allahtan ve Peygamberden başkasına itaat etmek şirk ve bidattir” sözlerinin bozuk ve saçma olduğunu da ortaya koymaktadır. Bu konuda birçok hadis-i şerif ve haberler de vardır.
Bu bilgiler Hindistan alimlerinden Muhammed Hasan Can Serhendî Müceddidi’nin “rahmetullahi teâlâ aleyh” (Usûlü’l-erbea fi-terdidi’l-vehhâbîye) isimli Farisi kitabından alınmıştır
Tavsiye Yazılar —> Müslümanlar Niçin Geri Kaldı?
Ulûm-i İslamiyye (İslam ilimleri) Nelerdir?
Çocuğumuzu Nasıl Yetiştirmeliyiz?