Kitap Ve Sünnetten Kimler Hüküm Çıkarabilir?

Sual: Reşid Rıza, Muhaverat kitabında dinde reformcunun ağzından şöyle söylüyor: (Müctehid imamların faziletlerini ve ilimlerini inkar etmem. Onların faziletleri ve ilimleri her medh ve senanın üstündedir. Fakat, müctehidlerden önce, her müslüman delilleri arıyordu. Sonra gelenler, delili bırakıp, müctehid imamları Peygamber kadar yükselttiler. Hatta, müctehidin sözünü, hadise tercih ettiler. Hadis mensuh olabilir veya imamımızın nezdinde başka…

Kur’an-ı Kerim’den Kimler Hüküm Çıkartabilir?

Sual: Kur’an-ı Kerim’den kimler hüküm çıkartabilir? Cevap: Mîzanü’l-kübra kitabında 41. sayfasından başlıyarak diyor ki: Din kardeşim iyi düşün! Resûlullah, Kur’ân-ı Kerîm’de icmalen bildirilenleri, yani kısa ve kapalı olarak bildirilenleri açıklamasaydı, Kur’ân-ı Kerîm kapalı kalırdı. Resûlullahın varisleri olan mezhep imamlarımız hadis-i şeriflerde mücmel olarak bildirilenleri açıklamasalardı, sünnet-i nebeviye kapalı kalırdı. Böylece, her asırda gelen âlimler, Resûlullaha…

Hadisle Amel Etmek Caiz Mi?

Sual: Reşid Rıza’nın Muhaverat kitabında dinde reformcu, 12. konuşmasında, kelime oyunu yaparak, müslümanları aldatmaya çalışıyor. Diyor ki “İmam-ı Şâfiî, sual soran birisine, Resûlullah böyle buyurdu deyince, sen de bu hükmü kabul ediyor musun demiş. İmam-ı Şâfiî, Resûlullahtan bana kadar gelen söze, başımın üstünde demezsem, hangi yer beni kabul eder demiş. Bunun için imamlar taklitten men’…

Fukaha Mezhebe Muhalif Fetva Verebilir Mi?

Sual: Reşid Rıza’nın Muhaverat kitabında dinde reformcu, 11. konuşmasına başlarken, vaiz efendi adına şöyle yazıyor: (Bize, kendi mezheplerimizin âlim ve kitaplarından başka kitaplara bakmak, onlarda gördüklerimiz ile amel etmek yasak edilmiştir. Hatta, müctehid-i fil-mezhep olan Kemal ibni Hümam’ın, mezhepten nakledilmiş hükümlere muhalif yazıları, kuvvetli delillere dayansa da, bunlarla amel edilmez denildi). Bu sözler doğru mudur?…

İcmaya İtibar Edilir Mi?

Sual: Reşid Rıza’nın “Muhaverat” kitabında dinde reformcu, (Kendi kendimize icma ve ittifak ismini verdiğimiz asılsız sözlerin hatırı için gördüklerimizi inkar etmek akla yakışır mı?) diyor. İslamiyetin temel bilgileri ile alay ediyor. İcma isminin aslı yokmuş. Bu iddialara ne cevap vermek icab eder? Cevap: Fıkıh âlimleri bunu, “Ümmetim dalalet üzerinde icma yapmaz!” hadis-i şerifinden aldı. Fakat, dinde…

Müctehidler Neye Göre Hüküm Verir?

Sual: Müctehidler neye göre hüküm verirler? Cevap: Müctehidler, bir işin nasıl yapılacağını, önce Kur’ân-ı Kerîm’de ararlar. Açık olarak bulamazlarsa, hadis-i şeriflere bakarlar. Hadis-i şeriflerde de açıkça bulamazlarsa, bu iş için, İcma var ise, öyle yapılmasını bildirirler. [İcma söz birliği demektir. Yani, bu işi, Ashâb-ı kiramın hepsinin aynı suretle yapması veya söylemesi demektir. Ashâb-ı kiramdan sonra…

Bir Meselede İcma Olduğu Nereden Bellidir?

Sual: Bir meselede icma’ olduğu nereden bellidir? Cevap: Dinî meselelerde icma’lar fıkıh ve kelâm kitaplarında nakledilmiştir. Mesela İmam-ı Azam’ın Fıkh-ı Ekber adındaki kitabı, o zamanki sarih icma’ları haber veriyor. İcma’nın da dereceleri vardır. Mütevâtir icma’yı inkâr küfr veya bid’at olur. Ahad tarikiyle gelen icma’ böyle değildir. Kat’i icma’ın hükmünü inkâr, ekseriyetin kavline göre küfürdür .…

Kur’an-ı Kerimde Bildirilmeyen Haramlar Var Mı?

Sual: Kur’an-ı kerimde bildirilmeyen haramlar var mıdır? Cevap: “Kur’an-ı kerim ile yasaklanan her şey haramdır” veya “haram, yalnız Kur’an-ı kerim tarafından yasaklanan şeylerdir”, sözleri doğru değildir. Kur’an-ı kerimde emredilen bazı şeyler, farz veya vâcib olmayıp, müstehab olabilir. Yasaklanan bazı şeyler de haram olmayıp, mekruh olabilir. Kur’an-ı kerimde, akid yaparken iki şâhid koşulması, yazılması, talâkın iki…

Nasslardan Bir Delili Tevil Etmek

Sual: Nasslardan bir delili tevil ederek Ehl-i sünnet dışına çıkanlar tekfir edilmez. Fakat bazen öyle oluyor ki o hükmü tevil etse bile başka bir nassa zıt düşüyor. Bu tevilin bütün içinde tezatsız olması gerekir mi ve bu tevilin de bir sınırı var mıdır? Nitekim Ehl-i Kitabın Cennetlik olduğunu söyleyenler bile Kur’an-ı kerimden bir delil bulabiliyor.…

İlham Ve Keşif Şer’i Delil Midir?

Sual: İlham ve keşif, şer’î delil midir? Cevap: İlham, kalbe feyz yoluyla, yani kesbî olmayarak gelen mânâlardır. Sünühât da denir. Berika’da der ki: Gazâlî, Sevrî ve İbrâhîm bin Edhem gibi tasavvuf büyüklerinin çoğu derin âlim ve müctehid idiler. Kutb-i irşâdların hepsi böyle idi. Hadîs-i şerîfde, “İlim üstâddan öğrenilir” (Buhârî) buyuruldu. Ma’rifet ise, keşf ve ilhâm…