Sahih Hadis Varken Mezhebe Uyulur Mu?

Sual: Reşid Rıza, Muhaverat kitabının 13. konuşmasında, (İmam-ı Ahmed, Ebû Davud’a, dinde kimseyi taklit etme! Ashâbdan nakledilenleri al! Ashâbdan sonra gelenlere tabi olup olmamakta serbestsin, dedi. Tabi olmak, taklit etmek değildir. Taklit nereden aldığını bilmeden, deliline bakmadan, sözüne, reyine uymaktır. Hanbeli mezhebi, hadis mezhebidir. Bu mezhebe tabi alimlerden hiçbiri, imamlarının reylerine karşılık hadisi terketmemiştir. Taklitçilik,…

Taklid İctihadın Neticesi Midir?

Sual: Reşid Rıza’nın Muhaverat kitabında, dinde reformcu diyor ki (Taklit ictihadın neticesidir. Bunun olmadığı yerde, o da olmaz. Bütün ittifaklı meseleleri bitirenlerin, ihtilaflı ibadetleri yapması lazım değildir. Hepsini terketmeleri caizdir. Bilmediği bir kimseyi taklit etmek, şuurlu ve basiretli olur mu? Fetva almak, taklit olmayıp, nakil ve rivayet kabilindendir. Reyini almak ve ictihadını benimsemek için, müctehidler…

Mezheb İçi Telfik Olur Mu?

Sual: Reşid Rıza’nın Muhaverat kitabında dinde reformcu, mezhep imamlarının söz birliğine karşı geliyor ve (Telfikin batıl olduğu hükmünde icma bulunduğu iddiasını kabul etmek mümkün değildir. Bu konuda farklı görüşler vardır. Kendi mezhebinin imamlarından hiçbirinin söylemediği bu sözü Dürrü’l-muhtar sahibi nasıl söyleyebilir ki kendi mezhebi, 3 imamın ictihadlarından telfik edilmiştir. Hanefilerin telfiki kabul etmediklerinin doğru olmadığını…

Müctehidleri Taklid Etmeye Gerek Var Mıdır?

Sual: Reşid Rıza’nın Muhaverat kitabında dinde reformcu, binlerce İslam alimini küçümseyerek, (Usûl âlimlerinin, taklitin lazım olduğunu, “Bilmiyorsanız, bilenlerden sorunuz!” ayetinden çıkarmaları neticesiz ve sakat bir muhakeme ve istidlaldir. Çünkü, ayetin inmesine sebep olan hadise ve muhatablar için taklit caiz olmuyor ki âyet herkese taklit emretsin. Bu âyet ile Allahü teâlâ, Arap müşriklerine, Peygamberler melek mi idi,…

Kitap Ve Sünnetten Kimler Hüküm Çıkarabilir?

Sual: Reşid Rıza, Muhaverat kitabında dinde reformcunun ağzından şöyle söylüyor: (Müctehid imamların faziletlerini ve ilimlerini inkar etmem. Onların faziletleri ve ilimleri her medh ve senanın üstündedir. Fakat, müctehidlerden önce, her müslüman delilleri arıyordu. Sonra gelenler, delili bırakıp, müctehid imamları Peygamber kadar yükselttiler. Hatta, müctehidin sözünü, hadise tercih ettiler. Hadis mensuh olabilir veya imamımızın nezdinde başka…

Kur’an-ı Kerim’den Kimler Hüküm Çıkartabilir?

Sual: Kur’an-ı Kerim’den kimler hüküm çıkartabilir? Cevap: Mîzanü’l-kübra kitabında 41. sayfasından başlıyarak diyor ki: Din kardeşim iyi düşün! Resûlullah, Kur’ân-ı Kerîm’de icmalen bildirilenleri, yani kısa ve kapalı olarak bildirilenleri açıklamasaydı, Kur’ân-ı Kerîm kapalı kalırdı. Resûlullahın varisleri olan mezhep imamlarımız hadis-i şeriflerde mücmel olarak bildirilenleri açıklamasalardı, sünnet-i nebeviye kapalı kalırdı. Böylece, her asırda gelen âlimler, Resûlullaha…

Hadisle Amel Etmek Caiz Mi?

Sual: Reşid Rıza’nın Muhaverat kitabında dinde reformcu, 12. konuşmasında, kelime oyunu yaparak, müslümanları aldatmaya çalışıyor. Diyor ki “İmam-ı Şâfiî, sual soran birisine, Resûlullah böyle buyurdu deyince, sen de bu hükmü kabul ediyor musun demiş. İmam-ı Şâfiî, Resûlullahtan bana kadar gelen söze, başımın üstünde demezsem, hangi yer beni kabul eder demiş. Bunun için imamlar taklitten men’…

Fukaha Mezhebe Muhalif Fetva Verebilir Mi?

Sual: Reşid Rıza’nın Muhaverat kitabında dinde reformcu, 11. konuşmasına başlarken, vaiz efendi adına şöyle yazıyor: (Bize, kendi mezheplerimizin âlim ve kitaplarından başka kitaplara bakmak, onlarda gördüklerimiz ile amel etmek yasak edilmiştir. Hatta, müctehid-i fil-mezhep olan Kemal ibni Hümam’ın, mezhepten nakledilmiş hükümlere muhalif yazıları, kuvvetli delillere dayansa da, bunlarla amel edilmez denildi). Bu sözler doğru mudur?…

İcmaya İtibar Edilir Mi?

Sual: Reşid Rıza’nın “Muhaverat” kitabında dinde reformcu, (Kendi kendimize icma ve ittifak ismini verdiğimiz asılsız sözlerin hatırı için gördüklerimizi inkar etmek akla yakışır mı?) diyor. İslamiyetin temel bilgileri ile alay ediyor. İcma isminin aslı yokmuş. Bu iddialara ne cevap vermek icab eder? Cevap: Fıkıh âlimleri bunu, “Ümmetim dalalet üzerinde icma yapmaz!” hadis-i şerifinden aldı. Fakat, dinde…

Müctehidler Neye Göre Hüküm Verir?

Sual: Müctehidler neye göre hüküm verirler? Cevap: Müctehidler, bir işin nasıl yapılacağını, önce Kur’ân-ı Kerîm’de ararlar. Açık olarak bulamazlarsa, hadis-i şeriflere bakarlar. Hadis-i şeriflerde de açıkça bulamazlarsa, bu iş için, İcma var ise, öyle yapılmasını bildirirler. [İcma söz birliği demektir. Yani, bu işi, Ashâb-ı kiramın hepsinin aynı suretle yapması veya söylemesi demektir. Ashâb-ı kiramdan sonra…