Her bakımdan insanların en üstünü olan Muhammed aleyhisselâm, daha gençlik yıllarında Mekke halkı arasında akranlarına göre çok beğenilmiştir. Güzel ahlâkı, insanlara görülmemiş bir şekilde iyi davranması, sakinliği, yumuşaklığı ve diğer üstün halleriyle sevilmiştir. İnsanlar bu hasletlerinden dolayı O’na hayran olmuştur. Mekke halkı, gördükleri şaşılacak derecedeki doğru sözlülük ve güvenilirlikten dolayı, O’na el-Emîn yâni kendisine her…
Sual: Mâlikî mezhebinde yatsı namazını vaktin üçte birinden sonraya geciktirmek günah olduğu için vakit girer girmez hemen yatsının farzına duruyorum. Sonra ilk ve son sünneti kılıyorum. Böyle yapmak doğru oluyor mu? Cevap: Yatsının önce sünneti, sonra farzı kılınır. Yatsının vakti 4 mezhepte de imsake kadardır. Vaktin ilk 3’te 1’inde kılmamak Mâlikî mezhebinde günah ise de,…
Sual: Âyet-i kerimeler, değerlendirilirken sadece sebeb-i nüzûl ve siyâk-sibâk gözönünde bulundurularak mı değerlendirilir? Bir âyet-i kerime, sebeb-i nüzûl veya siyâk-sibâk dikkate alınmadan delil olabilir mi? Bu açıdan, Hazret-i Peygamber veya Eshab-ı Kiramın âyet-i kerimeleri tefsirinde izledikleri metod nasıldır? Cevap: İctihadın şartları sayılırken, esbab-ı nüzul ve esbab-ı vürudu (yani âyet-i kerimelerin geliş ve hadis-i şeriflerin söyleniş…
Sual: Platon, Euthyphro diyaloğunda şöyle diyor: “Tanrı iyi olanı, iyi olduğu için mi yapmamızı emreder, yoksa iyi olan Tanrı emrettiği için mi iyi olur?” İslâm âlimleri bu dilemmayı (ikilemi) nasıl çözmüştür? Cevap: Buna hüsn ve kubh meselesi denir. Hukukun kaynağının akıl mı, yoksa vahy mi olduğu ihtilâfından, İslâm hukuk usûlünde hüsn ve kubuh denilen mefhumlar…
Sual: Kur’an-ı kerimde, “Kâfirlerle savaştığınızda boyunlarını vurun. Onları tesirsiz hale getirince sıkı güvenlik çemberine alın. Sonra onları (esirleri), fidye alarak veya karşılıksız serbest bırakın ki savaşın doğurduğu sıkıntılar kalmasın” buyuruluyor (Muhammed 47/4). Bu âyete göre Osmanlıdaki cariyelik meşru mudur? Zira Allah iki şık sunmuş. İkisinde de netice olarak karşılıklı ya da karşılıksız bırakmak var. Bu…
Sual: Bazıları Hazret-i Osman’ın halifelik devrinde akrabalarını kayırdığını söylüyorlar. Doğru mudur? Cevap: Memuriyetlere tanıdığı, itimat ettiği ve hesap sorabileceği kişileri tayin etmek halifenin en tabiî hakkıdır. Bundan menfaati haleldar olanların uydurduğu bir şeydir. Hazret-i Osman devri, İslâm tarihinin altın çağıdır. Çok şehir fethedilmiş; ekonomik zenginlik sebebiyle refah artmıştı. İman eden erkeklerin 4.sü olan Hazret-i Osman…
Sual: Yahudi düşmanlığı Avrupa yapımı bir düşünce midir? Bir Müslüman, Yahudileri her fırsatta tenkit edebilir mi? Resullullah efendimizin Yahudilerin lânetlenmiş ırk olduğuna dair sözü var mıdır? Cevap: Antisemitizm, yani Yahudi düşmanlığı Hristiyan Avrupa menşelidir. Hazreti İsa zamanından kalma bir ihtilaftır. Asla düzelmesi mümkün değildir. Hristiyanlar, Yahudileri tanrılarını çarmıha geren ırk olarak görür. Antisemitizmin İslâm dünyasına…
Sual: Üç tarihçinin katıldığı bir televizyon programında Sultan II. Abdülhamid’in 12 tane zevcesi olduğu, böylece şer’î hukukun getirdiği 4 tahdidinin aşıldığı söylendi. Böyle bir şey mümkün olabilir mi? Cevap: Osmanlı padişahları hür kadınlarla değil, cariyeleriyle, yani kadın köleleri ile evlenirdi. Bunun için nikâh gerekmez, çünki kendi mülküdür. Bir sayı tahdidi de yoktur. Son devirlerde, aslı…
Sual: Osmanlı Devleti zamanında nasıl memur olunurdu? Bir de ilkokul ve liselerde nasıl öğretmen olunurdu? Cevap: Çok teferruatlı bir mevzuya kısaca cevap vermenin imkânsızlığını takdir edersiniz. Osmanlılarda klasik devirde medresenin bugünki liseye denk gelen kısmını bitiren imam olur. Bu kişi aynı zamanda sibyan mektebinde (ilkmektepte) muallimlik de yapar. Medresenin yüksek kısmını bitiren, lise seviyesindeki kısımlarında;…
Sual: Osmanlı Devleti’nde XIX. asırda sahtekârlık suçları üzerine bir çalışma yapıyorum. Elbette bu suçlar XIX. asırda ilk defa ortaya çıkan vakalar değil. Fakat bu asra bakıldığında Osmanlı cemiyetinde suç nisbetinin arttığını ve suç yelpazesinde de bir çeşitlenme olduğunu görüyoruz. Siz bunu neye bağlıyorsunuz? Hukuk sistemi yeterince caydırıcı değil miydi? Devlet bunları engelleyebilmek için ne gibi…