Sual: Hüsniyye isimli bir rafızi kitabında (Resûlullah vefât edince, Ebû Bekr ile Ömer, “Biz Peygamberler miras bırakmayız. Bıraktıklarımız sadaka olur” hadisini söyleyerek, Fâtıma-tüzzehra’nın elinden (Fedek) ismindeki hurma bahçesini zor ile alıp, Beytülmala verdiler. Fâtıma, Ebû Bekr’e darılıp, lanet etti. Halbuki Resûlullah, hayatında bunu ona hediye etmişti ve hurmaları, 3 sene ona getirilmişti. Fâtıma, bunu, Ali…
Sual: Dinimizde vasiyetin yeri nedir? Her müslüman vasiyet yazmalı mıdır? Vasiyetin bağlayıcılığı nedir? Cevap: Her müslüman, ölüm hastalığında bir vasiyet yazmalıdır. Mâ-lâ-bütte kitabında diyor ki “Vasiyetnameyi maraz-ı mevtte yazmak vâcib, sıhhatte iken yazıp, yanında taşımak müstehaptır.” Burada evladına, ahbabına son nasihatini yapmalıdır. Kendinde hakkı bulunanlardan, helalleşmelerini, alacaklarını, vereceklerini, borcların ödenmesini, iskat yapılmasını, hac borcu varsa,…
Sual: İslam miras hukukunda zevil erham kimlerdir? Cevap: 1) Ashâb-ı feraizden ve asabelerden kimse bulunmazsa veya bunlardan yalnız zevc, zevce varsa, miras zevil-erhama verilir. Mirastan, cenaze kaldırma, yani yıkama, kefenleme, defin ve kul borclarını ödeme masrafları çıktıktan sonra, geri kalanın 3’te 1’inden vasiyetler yapılır. Geri kalan 3’te 2’si, zevil-erhamdan en yakın olana verilir. (Zevil-erham) 5…
FERAİZ HESAPLARI Feraiz problemlerini çözebilmek için, bundan evvelki maddede bildirilmiş olan 10 bilgiyi iyi anlamak ve ezberlemek lâzımdır. Kurân-ı Kerîmde açıkça emredilmiş olan, yukarıda, 2. numarada yazılı, 6 farzdan, nısf, rubu, sümün cinslerine (1. nev’), sülüsan, sülüs ve südüs cinslerine (2. nev’) denir. Feraiz hesabı 2 kısma ayrılır: BİRİNCİ KISIM: Ashâb-ı feraiz ve asabe, birlikte…
Vefât eden kimsenin bıraktığı malın kimlere verileceğini ve nasıl dağıtılacağını öğreten ilme, (İlm-i feraiz) denir. Allahü teâlânın Kurân-ı Kerîmde, en açık ve en geniş bildirdiği şey, meyyitten kalan mirasın nasıl dağıtılacağıdır. Burada yapılacak işlerin çoğu farz olarak emrolunduğu için, hepsine Feraiz (Farizalar) ilmi denilmiştir. Tezkire-i Kurtubi muhtasarında, İbni Mace ve Dare Kutni’nin “rahmetullahi teâlâ aleyhim…
Sual: Kur’an-ı kerimde geçen hisselere göre miras taksim edildiğinde, bazen denk gelmiyor. Yani tam netice çıkmıyor. Bunu nasıl anlamalıdır? Cevap: Bir kimse öldüğü zaman mirası, evvela Kur’an-ı kerimde isimleri zikredilen kişilere belli hisseleri verilir. Bunlar yakınlık sırasına göre beraber miras alabildiği gibi, yakın varis uzak varisi mahrum edebilir. Eshab-ı ferâiz denilen bu kişiler miras aldıktan…
Sual: Babam öldü. Mirası ferâize göre bölmeden kardeşler paylaşabilir miyiz? Cevap: Evet. (İbn Âbidîn, Kısmet ve Teharüç babı.) Taraflar mirası aralarında taksim edebilirler. Buna rızâî taksim denir. Taraflardan birine fazla hisse verilebileceği gibi, muayyen mallar da vârisler arasında paylaşılabilir. Vârislerden isteyenler hisselerinin tamamını veya bir kısmını diğer vârislere bırakarak taksimden çıkabilirler. Nitekim bir kız, erkek…
Sual: Bir kadının vefat eden kocasından aldığı tekaüt maaşından yetişkin çocukların da hakkı var mıdır? Cevap: Bu meseleye iki şekilde yaklaşmak mümkündür. Her çeşit sigorta dârülislâmda şer’en caiz olmadığı için, bir memurun veya işçinin rızası hilafına emekli sandığına kesilen paralar, lukata hükmündedir. Binaenaleyh sahibine geri verilmesi icap eder. Nitekim Seyyid Abdülhakîm Efendi böyle buyurmuştur. Böylece…
Sual: Bugün mirastan alacağımız pay, resmî hukuka göre bizim lehimize oluyor ise, mirasın dinî kaidelere göre değil de bu şekilde bölüştürülmesini istemek caiz midir? Cevap: Miras her zaman şer’î hükümlere göre paylaştırmalıdır. Tarafların hepsi razı olursa, diledikleri gibi de paylaşabilirler. Ancak varislerden biri bile razı olmazsa, ya da vârisler arasında küçük çocuk veya deli yahud gaip kimse…
İslâm hukûkunda mîras taksimi için kullanılan terime feraiz denir. Ölümden sonra kişinin bıraktığı mal, mülk, para ve haklar başlı başına bir ilim konusu olmuştur. Bu hususta her toplum, kendi dînî ve sosyal durumuna göre, kânûnî düzenlemelerde bulunmuştur. İslâmiyette, mîras hukûku ile ilgili husûslar, ayrı bir ilim konusudur. Bu taksimât,Allahü teâlâ tarafından Kur’ân-ı kerîmde bildirilmiştir. Buna…