Sual: Arefe günü cumartesiye gelirse bu gün oruç tutmak uygun olur mu? Cevap: Arefe günü, yani Kurban bayramından bir önceki gün oruç tutmak mendubdur, çok sevabdır. Ancak cumartesiye denk gelirse yalnız bu gün oruç tutmak mekruhtur. Tahrimen veya tenzihen mekruh oluşunda ihtilaf vardır. Aşure, Berat gibi mübarek günler de cumartesiye denk gelirse böyledir. Bunda Yahudilere…
Sual: Ramazan orucuna veya bayrama hilâli gözetlemeden hesapla başlamak câiz midir? Cevap: İslâm hukukunda mukaddes günler, dolayısıyla oruç, hac ve kurban, hicrî takvime göre, yani ayın hareketleri esas alınmak suretiyle taayyün eder. Hicrî yıl 12 aydır. Her ayın başlaması hilâlin görülmesiyle başlar. Yani Ramazan ve Zilhicce aylarının da başlaması ancak rü’yet ile olur. Ulemânın ekseriyeti…
Sual: Cin mektubu denilen ve cinlerin zararına karşı Hazret-i Peygamberden nakledilen rivayetin uydurma olduğunu İbnü’l-Cevzî söylüyor. Ne dersiniz? Cevap: İbnü’l-Cevzî, el-Mevduat kitabında (III/169), “Bunun uydurma olduğunda hiç şüphe yoktur” diyerek değerlendirmiştir. Ancak, Hazînetü’l-Esrâr adlı kitapta, sar’a hastasının tedavisi bahsinde bu mektuptan bahsediliyor. İmâm Beyhekî Delâilü’n-Nübüvve ve İmâm Kurtubî Tezkire kitabında anlatıldığı üzere, eshab-ı kiramdan olup…
Sual: “Kim, bir kavme kendisini benzetirse, onlardandır. O halde Yahûdî ve Hıristiyanlara benzemeyiniz” hadîs-i şerifi gayrımüslimlere benzemeyi yasakladığı halde, günlük hayatımızda pek çok işte gayrımüslimlere benzer şekilde davranmak mecburiyetinde kalınıyor. Bunun hükmü nedir? Cevap: Gayrımüslimlerin yaptığı ve kullandığı şeyler iki kısımdır: Birisi, âdet olarak, yani her kavmin, her memleketin âdeti olarak yaptıkları şeylerdir. Bunlardan, İslâmiyetin…
Sual: “Kur’an-ı kerîm yedi harf üzere indirilmiştir” hadîs-i şerifinde geçen yedi harf ne demektir? Cevap: Bu hususta çeşitli rivayetler vardır. Ama en sahihi, vech, lügat, lehçe olarak anlaşılmasıdır. Lafzı ve maddesi değişik, ama aynı mânâya gelen başka bir kelime ile okumak demektir. İnsanlar ilk zamanlar tek lügat üzere okumakla emrolunsalardı, kaçarlardı. Nitekim Hazret-i Peygamber zamanında…
Sual: Halifenin seçimle gelmesi gerekirken, Emevîlerden itibaren bu usul terk edilmiştir. Bunun meşru bir mesnedi var mıdır? Cevap: İslâm hukukunda devlet başkanı (halîfe) “ehlü’l hall ve’l akd” denilen yüksek seçmenler heyetinin seçimi (bi’ati) ile veya halîfenin istihlâfı, yani yerine veliahd göstermesi yoluyla başa gelir. Hukukçular, cebren, zor kullanarak başa geçen bir kimsenin halîfeliğini, eğer halîfelik…
Sual: İslâm ülkesinde tek bir halife olması lâzım gelirken tarihte çeşitli İslâm devletleri var olmuş ve bunlar halifeyi hükümdar olarak tanımamıştır. Bu meşru mudur? Cevap: Aynı zaman içinde tek bir halîfenin halîfeliği meşru iken, zamanla sınırların genişlemesi ile çeşitli beldelerde emîrü’l-mü’minîn veya halîfe adıyla müteaddit hükümdarlar ortaya çıkmıştır. Bu hâdise ilk defa Abbasî halîfesi Râdî…
Sual: Halifeler Kureyş’tendir mealinde bir hadîs-i şerif bulunduğuna göre, Osmanlı padişahlarının halifelikleri sahih olmuyor mu? Cevap: Bazı İslâm hukuku kaynaklarında devlet başkanının (halîfenin) Kureyş kabîlesinden olma şartı zikredilir. Bu da, Hazret-i Peygamber’in “İmamlar, halîfeler Kureyştendir” hadîsine dayanır. Ancak, Iraklı Ebû Bekr Bakıllânî (403/1012) ve Buharalı Sadrü’ş-şeria es-Sânî (747/1346) gibi sonra gelen hukukçular, halîfenin Kureyşîliğinin artık…
Klasik mantığın en önemli konularından biri olan önermeler, kıyaslara hazırlık olarak ele alınmaktadır. Önermelere, kavramların bir anlam taşıması, hüküm ve kıyasları oluşturmak ve onlarda kesin bir sonuç elde etmek için ihtiyaç duyulur. Dolayısıyla kavramlar, önermeler için, önermeler de akıl yürütmeler (kıyas) için bir ön hazırlık niteliğindedir. Klasik Mantıkta Önermeler Önermeler, kısaca yargı bildiren cümlelerdir. Aristoteles…
Önermelerin Öğeleri ve Doğruluk Değerleri Önerme tam bir cümle olduğuna göre üç terimden oluşur: Özne, yüklem ve bağ. “Bağ”a, klasik mantıkçılar kopula derler. Örneğin/‘Deniz dalgalıdır” önermesinde ‘deniz’ özneye, ‘dalga’ yükleme ve ‘dır’ eki de bağa karşılık gelir. “Tebeşir beyazdır” önermesinde tebeşire beyaz olması yüklenerek bir şey kabul ettirilmiştir. Yüklemli önermeler, Şahsiyye, Mühmele, Tümel ve Tikel olmak üzere…