Sual: Psikoloji ilmi nedir? İslamiyetin bu ilme bakışı nasıldır? Cevap: İnsan ve hayvanların iç ve dış çevrelerindeki gözlenebilen-ölçülebilen davranışlarını bilimsel olarak inceleyen ilim dalıdır. Davranışların temelindeki iç ve dış uyarıların organizma üzerinde meydana getirdiği tepkileri, davranışların niteliğini de ele alır. Burada davranış terimi, hem dışarıdan görülebilen hareketleri, hem de kapalı olan idrak, düşünme, fikir yürütme,…
Sual: Kütübhane neye denir? İslam tarihinde kütübhanelerin serüveni nasıldır? Cevap: Farsça hâne ve Arabça kütüb kelimelerinden meydâna gelen hâne-i kütüb (kitaplar evi) izafet terkibinde tamlama “i”si’nin düşmesi ve kelimelerin yer değiştirerek birleşmesinden meydana gelmiş bir birleşik isim olup, Osmanlı Türkçesi’nde kullanılmıştır. Lügatte araştırma, müracaat ve okumak için kitap ve benzeri materyallerin toplandığı, saklandığı ve okuyucunun istifâdesine sunulduğu yer…
Sual: Zemzem nedir? Zemzemin tarihi nasıldır? Cevap: Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem efendimizin; “Yeryüzünde bulunan kuyuların en hayırlısı, Zemzem suyunun mübarek kuyusudur” buyurarak medh eylediği Kâbe-i muazzamanın yanında bulunan kuyu ve suyu. Zemzem’in, her biri bir özelliğinden dolayı verilen 30 kadar ismi vardır. Yavaş yavaş ak, mânâsına Zemzem ismi verildiği rivayet edilmişse de, başka nakiller de…
Sual: Zemzem nasıl içilir? Adabı nasıldır? Zemzem içmenin faziletleri nelerdir? Cevap: Zemzem içmeden önce; “Allahümme innî es’elüke ilmen nâfian ve rızkan vâsian ve şifâen min külli dâin ve sekamin birahmetike yâ Erhamerrâhimîn” duası okunur ve besmele ile ayakta 3 yudumda içilir. “Bahr-ül-Amîk” ve “Menâsık-i İbn-ül-Acemî’de buyruldu ki: Zemzem-i şerîfi, cenâb-ı Hak’tan mağfiret talebiyle içenlerin, “Yâ Rabbî! Ben,…
Sual: Vefat etmiş tanıdıklarımızın arkasından onların ruhu için sadaka versek, çeşitli hayırlı ameller işlesek, bunların meyyite bir faydası olur mu? Ruhları haberdar olur mu? Cevap: Kadı-zade Ahmed efendi “rahime-hullahü teâlâ” Türkçe (Feraid-ül-fevaid) ismindeki (Amentü şerhi) kitabında diyor ki bir insan hayırlı bir iş yapıp, sevâbını her hangi bir mevtaya hediye ederse, ona gider. İmâm-ı Taberani…
Sual: İhtisab neye denir? Muhtesib kimdir? Tarihte nasıl bir rol oynamıştır? Cevap: Emr-i bil ma’rûf ve nehy-i anil-münkerdir. İslâm cemiyetinde iyilikleri emretmek ve kötülüklerden vazgeçirmek suretiyle sosyal huzuru sağlamak için yapılan işlere denir. İhtisâb, her müslüman üzerinden sakıt olduğu için, İslâm devletlerin bu vazifeyi yapmaları ile diğerleri üzerinden sakıt olduğu için islâm devletlerinde hükümdarlar, bu…
Sual: Müderris kime denir? Müderris olmanın şartları nelerdir? Cevap: Medreselerde ders veren öğretim üyesi, profesöre denir. Arabça’da, “ders” mastarından gelen müderris kelimesi; ders veren muallim ve ders ver. meye ehil ve salahiyetli olan ilim sahibi kimse mânâsındadır. Târihte, devrin mekteb ve medreselerinde eğitim ve öğrenimini tamamlayıp, icazet aldıktan sonra, medreselerde ve camilerde din ve fen…
Sual: Evlat edinmek caiz midir? Edinilen evlat mirasta kendi öz çocuğu yerine geçer mi? Evlad edinmenin İslam hukuku cihetinden hükümleri nelerdir? Cevap: Cahiliye devrinde Araplar arasında evlat edinmek âdetti. Peygamber efendimiz “aleyhisselam” da Zeyd’i “radiyallahu anh” evlat edinmişti. Hatta buna Zeyd bin Muhammed denirdi. Eski Türklerde de bu âdet yaygındı. Kur’an-ı kerim evlat edinmeyi, yani…
Sual: Süt bankası caiz midir? Cevap: Yeni doğan çocuklara anne sütü olmadığı veya kafi gelmediği zaman verilmek üzere süt bankası kurmak caiz değildir. Burada birkaç mesele vardır. Süt bankasında toplanan sütler, parayla satın alınıyorsa, bu akit caiz değildir. Zira insanın uzvu satılamaz ve zaruretsiz kullanılamaz. Dürrü’l-muhtâr’da diyor ki, “Zarûret olmadıkca insanın bir parçasını kullanmak harâmdır.…
Sual: Mutlak halife ve hilafet-i mutlaka nedir? Cevap: Halîfe, bir tasavvuf mürşidinin yetiştirip başkalarını da yetiştirmekle vazifelendirdiği talebesidir. Tasavvufta hilâfet (halifelik) üç çeşittir: Birincisi ve en yükseği hilâfet-i mutlakadır. Mürşid-i kâmil-i mükemmildir. Kendi gibi müşâhade makamında bir mürşid-i kâmil-i mükemmil tarafından tayin edilir. Tarikat işlerini onun ilmî, amelî ve ahlâkî kifayetine tevdi eder. Halife-i mutlak,…