KAYLÛLE : Kaylûle, yanî gün ortasında bir parça uyumak sünnettir. Ancak kaylûle yapacak olan gece kalkıp ibâdet eden olmalıdır. Kaylûlenin vakti, gündüzün ortası olup, güneşin tepe noktasına yaklaştığı zamandır. Hadîs-i şerîfde: «Gündüzün evvelinde uyumak aklı azaltır, ortasında uyumak peygamberlerin ve evliyânın güzel ahlâkındandır; gündüzün sonunda uyumak ise, tenbelliktir» buyuruldu. Boston’da diyor ki: Uyku üç kısımda…
TEHECCÜD: Ebrârın sünnetinden, iyi âdetlerinden biri de teheccüddür. Teheccüd, geceleyin kalkmak demektir. Teheccüd olması için, önce uyuyup, sonra kalkmak şarttır. Geceleyin az uyuyan bu insanları, Allahü teâlâ Zâriyât sûresi 17. âyetinde: «Onlar geceden pek az bir zaman uyuyorlardı» buyurarak bildiriyor. Haberde geldi ki. Dâvud aleyhisselâm: «Yâ Rabbi, sana ibâdeti seviyorum; hangi vakitteki ibâdet daha kıymetlidir?»…
Her gördüğü rü’yâyı değil, gördüğü iyi rü’yâları, bir âlime ve nasîhat ediciye anlatmak sünnettir. Mesâbîh şerhinde diyor ki: Sabahleyin kalkınca, zihnini dünya işleri ile meşgul etmeden, bir âlim veya nasîhat ediciye gidip, gördüğü rü’yâyı anlatmak müstehabdır. Peygamber efendimiz (sallâllahü aleyhi ve sellem): «Gördüğün rü’yâyı bir sevgili kula (velîye), yâhud bir akıllıya anlat» buyurdu. Bir rivâyette:…
Bir hadîs-i şerîfde: «Sefere çıkınız! Sıhhat ve zenginlik bulunuz» buyuruldu. Bir rivâyette: «Sefere çıkınız, rızkınız bol olur» buyuruldu. Bu hadîs-i şerîfin tevcîhinde, şefere çıkanınız, hareketle sıhhatli olur. Gördüğü şeylerden ibret alması bakımından dîni, îmânı kuvvetlenir. Yolculuk esnasında sohbetinde bulunduğu, görüştüğü şeyh ve âlimlerden istifâde ile de kazançlı olur buyuruldu. Bir hadîs-i şerîfde de: «Sefere çıkınız.…
SOHBET VE MUAŞERET EDEBLERİ UZLET: İnsanlara nasihat ve şefkat ile davranmak sünnettir. Bu şekilde insanlar arasında bulunmak, insanlardan ayrılıp, nâfile ibâdetle meşgul olmaktan daha iyidir. Bununla beraber, din büyüklerinden bir kısmı uzlete çekilmeği, insanların arasına karışıp, onlarla sohbet etmemeği tercîh etmişlerdir: İbrâhim bin Edhem, Fudayl bin İyâd, Dâvud-i Tâî, Süleymân-ı Havvâs bunlardandır. Zîra Muâz bin…
DOSTLUK VE KARDEŞLİĞİN SÜNNETLERİ Mü’minin en üstün hasleti, sevdiğini Allah için sevmesi, sevmediğini de, Allah için sevmemesidir. Abdullah bin Abbâs (radıyallahü anhümâ) anlatır: Resûlullah (sallâllahü aleyhi ve sellem) Ebû Zer’e (radıyallahü anh): «Ey Ebâ Zer İmânın rükünlerinin hangisi daha sağlamdır?» buyurdu. Allah ve Resuiü daha iyi bilir dedi. Resûlullah: «Allah için sevişmek, Allah için sevmek,…
İNSANLARLA OTURMANIN SÜNNETLERİ İnsanlarla oturmanın sünnet ve edebleri çoktur. Din kardeşleri ile otururken abdestli olur, üstünü başını temizler, düzeltir, güzel elbiselerini giyer. Yaşı büyük olanlara, oturmada öncelik ve iyi yeri verir. Ancak küçük yaşta olan daha âlim ve fâdıl ise ona da büyük gibi davranır. Cevâhir kitâbında bildirilen, aşağıda geleceği gibi, bunu göstermektedir. Yürürken, yaşlı…
İSTEMENİN EDEBLERİ «İhtiyaçlarını insanlara söylemeyip, Allahü teâlâ’ya arz edene, Allahü teâlâ insanları muhtâc eder» demişlerdir. Takvâ sâhibi bir mü’minin en önemli vazifesi, insanlardan birşey dilenmemesi, ihtiyaçlarını insanlara arz etmemesidir. Çünki ihtiyâcını insanlardan istemek büyük bir fitne, ağır bir belâ olup şiddetli ölümden beterdir. Bir hadîs-i şerîfte: «İffet istiyene, Allahü teâlâ iffet verir, insanlardan birşey istemiyeni…
Ziyâfet, yanî misâfir ağırlamak, islâmın sünnetlerindendir. Hadîs-i şerîfde: «Misâfir rızkı ile gelir, ev sâhibi mağfiret edilmiş olarak döner» buyuruldu. Bir hadîs-i şerîfde de: «Bir kimsenin sofrası kurulu olduğu müddetçe melekler onun için istiğfâr ederler» buyuruldu. Bir başka hadîs-i şerîfde de: «Avlusunda sabahlasa da, misâfir hakkı, her müslümana vâcib olan bir hakdır. Bu hak, ev sâhibi…
KOMŞU HAKKI En önemli hususlardan biri iyi, sâlih komşu bulmaktır. Hadîs-i şerîfde: «Ev satın almadan önce komşu, yola çıkmadan önce (iyi) yol arkadaşı arayın» buyuruldu. Komşuya ikrâm İslâmın sünnetlerindendir. Hadîs-i şerîfde: «Komşuya hürmet, anaya hürmet gibidir» buyuruldu. Âişe’nin (radıyallahü anhâ) bildirdiği hadîs-i şerîfde: «Cebrâil (aleyhisselâm) komşu hakkında bana o kadar tavsiyede bulundu ki, neredeyse komşu…